Amasya Genelgesinin Tarihi, Maddeleri ve Önemi AMASYA GENELGESİ ( 22 Haziran 1919 ) Havza'da çalışmalarını tamamlayan Mustafa Kemal 12 Haziran'da Amasya'ya geçti. Burada yakın silah arkadaşları Rauf Bey, Refet Bey ve Ali Fuat Paşa'yla beraber bir genelge hazırladı. Genelge Erzurum'da bulunan 15. Kolordu Komutanı Kazım Karabekir Paşa ve Konya'da bulunan Ordu müfettişi Mersinli Cemal Paşa'nın da onayı alındıktan sonra tüm asker ve sivil makamlara gönderildi. Amasya Genelgesi'nin Maddeleri1. Vatanın bütünlüğü, milletin istiklâli tehlikededir. 2. İstanbul Hükümeti, üzerine aldığı sorumluluğu yerine getirememektedir. Bu hal, milletimizi âdeta yok olmuş göstermektedir. 3. Milletin istiklâlini, tekrar milletin azim ve kararı kurtaracaktır. 4. Milletin içinde bulunduğu bu duruma göre harekete geçmek ve haklarını yüksek sesle cihana işittirmek için her türlü etki ve denetimden ırak ulusal bir heyetin varlığı zaruridir. 5. Anadolu'nun her bakımdan emniyetli yeri olan Sivas'ta bir kongre toplanacaktır. 6. Bunun için her ilden milletin güvenini kazanmış üç temsilcinin mümkün olduğu kadar çabuk yetişmek üzere yola çıkarılması gerekmektedir. Bu temsilciler, Müdafaa-i Hukuk, Redd-i İlhak cemiyetleri ve belediyeler tarafından seçilecektir. 7. Her ihtimale karşı, bu meselenin bir ulusal sır halinde tutulması ve temsilcilerin, lüzum görülen yerlerde, seyahatlerini kendilerini tanıtmadan yapmaları lazımdır. 8. Doğu illeri için, 10 Temmuz'da Erzurum'da bir kongre toplanacaktır. Bu tarihe kadar diğer illerin temsilcileri de Sivas'a gelebilirlerse; Erzurum Kongresi'nin üyeleri, Sivas umumi kongresine katılmak üzere devinim edecektir. Amasya Genelgesi'nin Önemi:1- Amasya Genelgesi Ulusal Mücadelenin programını teşkil etmektedir.2- Kurtuluş Savaşının gerekçesi, amacı ve yöntemi belirlenmiştirGerekçe (1. ve 2. madde) Amaç (3. madde )3- İstanbul Hükümeti ilk kez yok sayılmıştır (ilk tepki) (3. madde)4- İlk kez ulusal egemenliğe dayalı bir yönetimden bahsedilmiştir5- Kurtarıcı olarak görülen padişah, hilafet manda ve himaye düşüncelerinin yerini ulus ve milliyetçilik düşüncesi alır.6- Amasya Genelgesi ulusal bir kongre toplanmasını öngördüğünden, milletin birlik ve beraberliğini sağlamada ilk önemli girişim olmuştur. NOT: Mustafa Kemal Amasya Genelgesi ile ülkenin içerisinde bulunduğu durumu, İstanbul Hükümetinin tutumunu, bu durumdan nasıl kurtulabileceğimizi ve yapılacak işleri ortaya koymuştur. NOT: Genelgenin komutanlara da onaylatılması Türk kurtuluş savaşını kişisellikten kurtarmıştır. Halk üzerindeki etkisini artırmak amacı güdülmüştür. Mustafa Kemal genelgeyi gönderdiği İstanbul'daki bazı kişilere yazdığı özel mektupta "Artık İstanbul Anadolu'ya yargıç değil, tabi olmak zorundadır" ifadesini kullanmıştır. Amasya Genelgesinin yayınlanması İstanbul'daki işgal kuvvetlerinin tepkisini çekmekte gecikmemiş, özellikle İngilizler Mustafa Kemal'in İstanbul'a art getirilmesi konusundaki baskılarını artırmışlardır. NOT: Mustafa Kemal 8-9 Temmuz gecesi Harbiye Nezaretine ve padişaha çektiği telgrafta resmi göreviyle beraber askerlik mesleğinden de istifa ettiğini bildirdi.Mustafa Kemal Paşa Amasya'dan Sivas'a oradan da Erzurum'a gitti. ( 3 Temmuz )