II. Göktürk Devleti ( Kutluk Devleti) (682 – 745)ilk Türk devletleri içerisinde yer saha I. Göktürk Devleti yıkıldıktan sonra 50 yıl Çin egemenliğinde kalan Göktürkler, sonradan yine ayaklanarak II. Göktürk Devletini Kutluk (İlteriş) Kağan tarafından kurmuştur. - Bilge Kağan Döneminde en parlak dönemini yaşamıştır. - Bilge Kağan Kardeşi Kültigin ve Vezir Tonyukuk ile beraber ülkeyi yönetmiştir. - Yazıyı kullanan ilk Türk devletidir. - Göktürk alfabesi ile kendilerine ait ilk alfabeyi kullanmışlardır. ilk Türk Devletleri içerisinde yer saha Kutluk Devleti, ilk Türkçe yazılı belgeleri olan Orhun Kitabelerini miras bırakmışladır. Sosyal devlet anlayışının benimsendiğini gösteren Orhun Kitabeleri Türklerin bıraktığı ilk yazılı belgedir. Yazılı Türk Edebiyatının ilk eseri olan Orhun Kitabelerinde Kağan millete hesap verir ve Çin’e karşı verilen bağımsızlık mücadelesi anlatılır. Devletin ve halkın karşılıklı görevlerinin anlatıldığı Orhun Kitabeleri Bilge Kağan, Kültigin ve Vezir Tonyukuk adına dikilmiştir. Bu kitabelerin bağımsızlık mücadelelerini anlatması, Göktürklerin kendilerine ait bir abece olması ve adlarında Türk kelimesinin geçmesi sebebiyle Göktürklerin Milli yani Ulusçu bir devlet niteliği taşıdığını söyleyebiliriz.