İtalyan Sosyal Cumhuriyeti (1943-1945)
İtalyan Sosyal Cumhuriyeti (1943-1945) İtalyan Sosyal Cumhuriyeti (İtalyanca: La Repubblica Sociale Italiana), "Salò Cumhuriyeti" olarak da bilinir, II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'nın desteği ile kurulmuş, İtalya'nın kuzeyindeki eski kukla devlet. 1943-1945 yılları arasında varlığını sürdürmüştür. Kurucusu ve yöneticisi Benito Mussolini'dir. Müttefikler'in 1943 yılının Temmuz-Ağustos aylarında Sicilya'da yaptığı Husky Harekâtı'nda İtalya, Sicilya'yı savunamamış ve Akdeniz'deki bu stratejik adayı tamamen kaybedip, İtalya Yarımadası'nın güneyi üzerinde yapılan diğer çatışma ve muharebelerde de mağlup düşmeye başlamıştı. Bu başarısızlıklardan dolayı Kral III. Vittorio Emanuele, Mussolini'yi başbakanlık görevinden aldı ve tutuklattı. Pietro Badoglio'yu başbakanlığa atadı. Almanlar tarafından kurtarılan Mussolini, Garda Gölü yakınlarındaki Salò kasabasında İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'nin kurulduğunu duyuru etti. Aynı zamanda Cumhuriyetçi Faşist Parti de kuruldu. O vakte kadar İtalya'nın güneyi çoktan Müttefikler'in işgali altına girmişti ve krallık yönetimi teslim olmuştu. Mussolini ve destekçileri tarafından kurulan bu cumhuriyet, düşman kuvvetlerine karşı savaşa devam etti. İtalyan Sosyal Cumhuriyeti, Nazi Almanyası tarafından askeri yardım aldı. Bu yardımlardan derhal sonra muharebeler ve çatışmalar hızla sürdü. İtalyanlar, Müttefikler'e karşı verdikleri mücadeleyi Almanlar'la birlikte sürdürdüler. Fakat Roma Müttefikler'in eline geçti. Böylece Mussolini iyice gözden düşmeye ve sevilmemeye başladı. Daha sonraki yapılan operasyonlarda Müttefikler İtalya'nın tamamını ele geçirdi ve İtalyan Sosyal Cumhuriyeti tarihe karıştı. Bu olanlardan sonra Büyük Faşist Meclis dağılıp, Mussolini İtalyan komünist partizanlar tarafından yakalanarak öldürüldü ve Milano'daki Loreto Meydanı'nda başaşağı sarkıtılarak İtalyan halkına teşhir edildi.
|