Ticaret Hukuku Şirketler Hukuku Ders Notları
Ticaret Hukuku Şirketler Hukuku Ders Notları 1.ŞİRKET KAVRAMI 1.GENEL AÇIKLAMA A) GENİS ANLAMDA ŞİRKET: bir girişimde,bir faaliyette,hukuki veya fiili bir durumda herhangi bir tarafta ani çok kişinin bir araya gelmesidir. B) DAR ANLAMDA ŞİRKET:kazanç sağlamayı hedef edinen kişi ve mal topluluğudur. 2.ŞİRKET AKTİNİN UNSURLARI: Şirket bir akittir ki; onunla iki veya ziyade kimseler emeklerini ve/veya mallarını müşterek bir gayeye erişmek için birleştirmeyi iltizam ederler. BK 520 A)ŞAHIS UNSURU: - en az 2 kişi -kural olarak gerçek yada tüzel kişi ayrım etmez (istisnası var or.kollektif şrkt) B)AKİT UNSURU : - İradelerin şirket kurma noktasında birleşmesi lazım -açık veya zimnı irade olabilir -şirket aktinde karşılıklı ve birbirine zıt çıkar yoktur ; ortak çıkar vardır -kural olarak şekil şartı yoktur *Bir şirket ,TK da tanım edilen şirketlerin mümeyyiz vasıflarına haiz degilse adi şirket olarak nitelendirilir. C)SERMAYE UNSURU: - şirketin kuruluşu ve işleyişi için lüzumlu olan ve ortaklar tarafından taahhüt edilen ve parayla ölçülebilen değerdir. -her ortak belli bir miktarda kapital getirmek zorundadır. -zorunludur -şirketin amacına göre kapital türü de değişebilir. -mamelek kavramından farklıdır. D)MÜŞTEREK AMAÇ UNSURU: -her ortak aynı amacı gütmelidir. -derneklerden farkı şirketin amacının iktisadi olmasıdır - kaide olarak kazancada zararada birlikte katılacaklardır istisna:şirkete sadece meğini getiren yan akitte hüküm bulunmak şartıyla zarara katılmaz. E)AFFECTİO SOCİETATİS UNSURU: -müşterek amaca ulşabilmek için çaba ,özen ve çaba harcama anlamına gelmektedir. -tüm şirketlerde vardır ama oranları farklıdır. -hiçbir vakit tamamen ortadan kalkmaz 3)ŞİRKETLERİN TASNİFİ A) TÜZEL KİŞİLİĞİ BULUNUP BULUNMAMASINA GÖRE Tüzel kişiliği olanlar Tüzel kişiliği olmayanlar Adi şirket donatma iştirakı Ticaret şirketleri kooperatifler *Tüzel kişilik şirketi kurucularından bağımsız hale getirir;alacaklıya karşı birinci derecede mesul olan şirket tüzel kişiliğidir. B)ŞAHIS VEYA SERMAYE ŞİRKETİ OLMALARINA GÖRE 1.ŞAHIS ŞİRKETLERİNİN ÖZELLİKLERİ - Bu tip şirketlerde şahısların kimlikleri önem taşır. - Şirket akdi oybirliğiyle değiştirilir. - Ortaklardan birinin ölümü, iflası kısıtlanması şirketi sona erdirir. - Aksi kararlaştırılması mümkün olmakla beraber;ortakların gerek kapital koyma gerek kar ve zarara katılma borçları eşittir. - Rekabet yasağı tüm ortaklar için geçerlidir. - Yönetim/denetim/temsil tüm ortaklar tarafından aynı ölçüde gerçekleştirilir.yani tüm ortaklar ayrı ayrı ve tek başlarına yapabilirler . 2.SERMAYE ŞİRKETLERİNİN ÖZELLİKLERİ - Bu tür şirketlerde önemli olan ortakların kimlikleri yetenekleri değil, şirkete getirdikleri sermayedir. - Her ortağın kar ve zarara katılma hak ve yükümlülükleri kapital paylarıyla orantılıdır. - Ortaklar şirkete getirdikleri kapital pay ile söz sahibi olurlar. - Yönetim/denetim/ temsil kişiler tarafından degil organlar tarafından kullanılır. C)SERMAYE YAPILARINA GÖRE 1SABİT SERMAYELİ ŞİRKETLER - Ortak taahhüt ettiği kapital oranıyla sorumludur; yani 2ci dereceden sınırlı sorumludur - Şirketin sermayesi temel akitte belirtilmek zorundadır. - Sermayede yapılacak değişiklik temel akdi değiştirme zorunluluğunu doğurur. 2DEĞİŞİR SERMAYLİ ŞİRKETLER - Ortak sınırsız sorumludur. - Şirket alacaklılarına karşı ortaklar sınırsız sorumludur. - Kapital miktarı belirli olmayabilir. - Sermayenin önemi iç ilişkide kendini gösterir. 3KAYITLI SERMAYELİ ŞİRKETLER - Halka açık AŞ. lerde vardır. - Temel sermayenin değiştirilebilmesi için GK ait olan bazı yetkilerin YK ya devri suretiyle bazı kolaylıklar getirilmiştir. D)ŞİRKETİN BORCU SEBEBİYLE ORTAKLARIN SORUMLULUĞUNA GÖRE 1.DOĞRUDAN DOĞRUYA-DOLAYLI SORUMLULUK - Muhim olan tüzel kişiktir. Or: adi şrt. Tüzel kişiliği yoktur dolayısıyla ortaklar direk olarak sorumludurlar 2SINIRLI- SINIRSIZ SORUMLULUK - Şahıs şirketlerinde ortaklar şirket alacaklılarına karşı bütün malvarlıklarıyla yani sınırsız sorumludur - Kapital şirketlerinde ortaklar ,alacaklılara karşı şirkete getirmeyi taahhüt ettikleri kapital kadarıyla sorumludurlar. 3ADİ- MÜTESELSİL SORUMLULUK - Kapital şirketlerinde adi şahıs şirketlerinde ise müteselsil mesuliyet esastır. ADİ ŞİRKET: - Tüzel kişiliği yoktur - Şahıs şirketidir. - Değişir sermayeli şirkettir. - Ortaklar şirket borçlarından dolayı birinci dereceden,sınırsız ve müteselsilin sorumludur ANONİM ŞİRKET - Ticaret şirketidir. - Tüzel kişiliği vardır. - Kapital şirketidir - Sabit kapital şirketidir - Ortaklar şirket borçlarından dolayı 2 radde sınırlı adi şekilde sorumludur. I.GENEL OLARAK 1.GİRİŞ * AO, özel borç ilişkilerindendir. BK 520 541 * AO, hükümleri müsait düştüğü ölçüde ticaret ortaklıkları ve henüz tüzel kişilik kazanamamış dernekler hakkında da uygulanır. 2.TANIM * 2 veya daha çok kişinin emek ve/veya sermayelerini birleştirmek suretiyle , iktisadi bir amacı gerçekleştirmek üzere kurulan ortaklıktır. * Tüzel kişiliği yoktur. 3.UNSURLARI * Akit unsuru: birbirine müsait irade beyanları şart / açık ve zimni irade olabilir /akdin asli unsurları hakkında açık yada kapalı olarak ortak amaç ve bu amacın gerçekleştirilmesi ereği az-çok belirgin olmalıdır * Şahıs unsuru: 2 den çok olmalı ayrıca kaide olarak gerçek yada tüzel kişi olması ayrım etmez. * Katılma payları: kişisel emek ,ticari itibar,para, sinai haklar,taşınmaz hakları vs. * Müşterek gaye:erişilmesinde ortakların ortak yararları bulunan son hedeftir. * Affecti societatis: ortak amacın kar veya zararını paylaşmak ereğine yönelmesi gerekir.yani gayeye ulaşabilmek için çaba sarfedilir. II.TÜZEL KİŞİLİK * AO,da tüzel kişilik yoktur. * Dolayısıyla mesuliyet doğrudan doğruya ortaklara aittir. * tüzel kişiliği bulunmamasına rağmen ticaret unvanı kullanabilirler. III.GİZLİ ŞİRKET * burda var bir ticari işletmeyi işleten ile maddi açıdan lüzumlu katkıyı sağlayan kişiler mevcuttur.fakat dış ilişkilerde sermayeyi getirenin herhangi bir özelliği yoktur. * Yani saklı ortak şirket ilişkisinde görülmemektedir. * Dış ilişkide saklı ortak mesul yada temsilci olamayacağına rağmen,iç ilişkide bunlar saklı ortak tarafından paylaşılabilinecektir. * Herhangi bir şirketin ortağı kendi payını şirket ortakları dışında başkasıyla paylaştığı zamanda saklı şirketten bahsedilir. IV.UYGULANACAK HÜKÜMLER * Saklı şirket hakkında BK520-541 hükümleri uygulanır * Ayrıca TK136-152 maddeleride AO için kullanılabilir.
|