Ornitorenk Hayvanı Özellikleri
Ornitorenk Hayvanı Özellikleri Ornitorenk Familyası: Gagalımemeligiller (Ornithorhynchidae). Yaşadığı yerler: Avustralya ve Tasmanya nehirlerinde. Özellikleri: Vücudu sık kara kıllarla örtülü, tavşan iriliğinde bir memeli. Ağzı ördek gibi gagalıdır. Yumurtlayarak çoğalır. Yavrularını sütle besler. Çeşitleri: Yaşayan tek türdür. Ornitorenk’in, solucan peşinde çamurları karıştırmaya yarayan bir ördek gagası vardır. Ama bu gaga ördeğinki gibi katı ve boynuzumsu olacak yerde, yumuşak ve derimsidir ve duygulu sinirlerle örülüdür.Ornitorenk, sudan nefret eden ekidne’nin aksine, üstat bir yüzücü ve dalgıçtır. Vücudu da bu çeşit hareketlere son radde elverişlidir. Grimsi kahverengi kürkü su samurununki gibi kalın ve sık, kuyruğu kunduzunki gibi yassı, ama aynı zamanda sıkı kürklüdür. Bu hayvanın parmak araları da zarlıdır ve asıl ön ayakları suda dümen vazifesi görür. Fiziksel Özellikleri: Ornitorenk’in vücut sıcaklığı, Eutheria (plasentalılar – placentalia) sınıfındaki diğer memelilerde olduğu gibi 38 °C yerine 31 °C-32 °C arasındadır. Bunun ne kadarının monotremlerin bir özelliği olduğu, ne kadarının ise katı koşullar altında yaşayan türün ahenk sağlaması sonucu olduğu belirgin değildir.Ornitorenk’in vücudu ile geniş ve düz kuyruğu, yalıtılmış havayı hapsederek hayvanı sıcak tutan bir kürk ile kaplıdır. Tazmanya şeytanı gibi ornitorenk de kuyruğunu yağ depolomakta kullanır. Alışılmış bir memelidense ördeğe benzeyen geniş gagası ve perdeli ayakları vardır. Burnu, kuşların gagasında olduğu gibi yukarı ve aşağı parçaları ayrılarak ağzını ortaya çıkaracak bir şekilde açılmaz. Ornitorenk’in gagası alt tarafında açıklık olan bir duyu organıdır.Ağırlığı 700 g. ile 2,4 kg. arasında değişir. Dişisi erkeğe göre daha ufaktır. Erkekler ortalama 50 cm., dişiler ise 46 cm. boyundadır. Kuyruk uzunluğu erkeklerde 10-15 cm., dişilerde ise 8-13 cm. arasındadır. Ortalamalar bölgelere göre değişir ama iklimin etkisi saptanamamıştır.Modern ornitorenk yavruları memelilerin en büyük özelliklerinden biri olan üç uçlu azıdişlerine sahiptir. Bunları üreme yuvasını terketmeden ya da terkettikten derhal sonra kaybederler; erişkinlerde bunların yerinde ağır keratinize pedler vardır. Ornitorenk’in çenesi diğer memelilerden farklıdır ve çene kasları diğer memelilerde olduğundan farklı çalışır.Orta kulakta sesi ileten küçük kemikler ve memeli-öncesi diğer sinapsidlerdeki gibi çenenin yanında değil, tüm gerçek memelilerde olduğu gibi kafatasının içindedir. Ornitorenk, omuz çevresinde, bir ara köprücükkemiği iç olmak üzere diğer memelilerde olmayan kemiklere sahiptir. Vücudunun altında değil yanında olan bacakları ile sürüngenlere benzeyen bir yürüyüş biçimi vardır. Ornitorenk hızla dalmasını ve dengesini sağlayan kuyruğu ile kendini yönlendirir. Üremeleri: Ornitorenk yılda bir kere yavrular. Doğum yaklaşırken, dişi, bir ırmak kıyısında kendine bir çukur kazar. Buası, suyun altında bir tünel ağzı, ayrıca bir hava borusu olan geniş bir oda olur. Bu oda tamamlanınca, hayvan bunun içini ağaç yaprakları ve didiklenmiş otlarla döşer. Yumurtlama zamanını beklerken hiç bir erkeğin inine girmesine müsaade etmez.Nihayet çiftleşmesinden on beş gün sonra yumurtalarını yumurtlar.Yumurtalar ekseriya iki adet yumuşak kabuklu, aşağı yukarı güvercin yumurtası büyüklüğünde, ama daha yuvarlaktır. Geniş yuvanın yaprakların içinde kaybolmaları ihtimalini önlemek için birbirlerine yapışık haldedirler. Tesadüf bu ya, yumurtalar üç adet olursa, bu kere üçgen şeklinde birbirlerine yapışık olurlar.Yeni anne, kuluçka zamanında tıpkı dişi kuş gibi kuruntuludur. Tünel ağzını 15-20 santim toprakla tıkayarak kendini yeraltı ininde hapseder. Yumurtalarının üzerinde kuş gibi kuluçkaya oturacağına, yahut da onları ekidne gibi bir kesenin içinde taşıyacağına, bağrına basar ve topaç olur. Kuluçka devresi dokuz, on gün sürer. Bebek ornitorenkler önceleri tüysüz, kör ve tamamiyle âcizdirler. Aid ne. ornitorenk, ebeveyn ekidne gibi onları başsız memelerinin salgıladığı sütle besler. Yavruların gelişmesi ilk birkaç hafta süresince son radde ağırdır. İki aylık olunca, vücutları kısa ve yumuşak kıllarla kaplanır, ama bu devrede de ısınmak için annelerine muhtaçtırlar ve gözleri de henüz açılmamıştır. Yavrular ancak dört aylık olunca görmeye başlarlar. Tıpkı yavru köpekler gibi oynak olan sevimli hayvanlardır.Erkekle dişi çiftleşme zamanında dahi birbirlerine sevgi göstermezler. Ama arkadaşlıktan hoşlanırlar. Çiftleşme mevsimi sona erdikten sonra ornitorenk’ler, büyükçe ve in şeklinde bir yuvada erkek, dişi bir arada yaşarlar.Ornitorenk’lerin erkeği tehlikeli bir hayvan saydır. Art ayağındaki içi oyuk diken keskin olduktan başka tabanında zehirli bir bez taşır. Bu düzen aşağı yukarı zehirli bir yılanın dişine benzer. Dikenler erkek ornitorenk’in tek savunma mekanizmasıdır. Hayvan bunu gayet ustalıklı kullanmakta ve bir vuruşta sonuna kadar saplamaktadır. Meydana gelen yara çok vakit ciddî sonuçlara yol açar.Bu ördek suratlı gülünç yaratıklar büyük olmazlar. Yetişkin erkekler, kuyruk iç 60 santim uzunluğundadır. Dişiler daha da ufaktır. Ornitorenk’ler Avustralya ile Tasmanya’ da yaşarlar.
|