TİPO BASKICI

[CeyLaN]

TANIM Kalıpta, görüntüyü yansıtacak (basacak) yerlerin yüksek, basılmayacak yerlerin çukurda olduğu baskı makinesinde, el ve makine dizgi bölümünden gelen metin ve çizelge kalıpları ile klişe bölümünden gelen resim kalıplarının baskısını yapan kişidir. GÖREVLER - İşin nasıl yapılacağını planlar, işin ve basılacak materyalin özelliğine göre baskıda kullanılacak malzemeyi hesaplar ve hazırlar, - Tipo baskı makinesinin mürekkep haznesini ve silindirlerini siler, makinenin baskı öncesi umumi bakımını yapar, hazneye boya verir ve ayarlar, - Olabilecek hataları baskıya geçmeden önce görüp, lüzumlu düzeltmelerin yapılabilmesi için prova baskısı yapar, - Baskı örneğini daima el altında bulundurur, baskı esnasında belirli aralıklarla örnekler alarak renk, görüntü, yerleştirme ve baskı hataları olup olmadığını denetim eder, istenilen işi orjinaline müsait olarak basar, - Basılan işte kesim yapılacaksa, özel bıçakçı tarafından hazırlanan çelik bıçakların kalıbını makineye takar ve kesim işlemi yapar, - Özellikle fatura, makbuz, bilet gibi işlerde numaratör kullanarak istenilen basım işlemini gerçekleştirir, - Tipo baskı makinelerinin haftalık bakımını yaparak mekanik bölümlerini ve yağlanacak yerlerini sökerek makineyi yağlar ve temizler, KULLANILAN ALET VE MALZEMELER Çeşitli boyda tornavidalar, metal ve takozlu çekiçler, çeşitli boyda boya ezme taşları, çeşitli boyda ıspatula, keskin ağızlı keskiler, espas, düz ağızlı zımbalar. Tipometre, higrometre (nem ölçen alet), mikrometre (kalınlık ölçen alet), cetvel, kumpas (yazı dizmek için), MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Tipo baskıcı olmak isteyenlerin; - El ve gözü eşgüdümle kullanabilen, - Şekiller arasındaki ilişkileri görebilen, - Parmaklarını ustalıkla kullanabilme yeteneklerine sahip, - Malzeme ve makinelerle uğraşmaktan, - Başkaları ile işbirliği halinde çalışmaktan hoşlanan, - Dikkatli kimseler olmaları gerekir. Ayrıca, kişide renk körlüğü ve ileri derecede görme bozukluğu bulunmamalı, bedensel olarak uzun süre ayakta durabilecek yeterliliğe sahip olmalıdır. ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI Tipo baskıcılar matbaalarda, değerli evrak basan yerlerde (darphane) ve kağıt nakit basan yerlerde (banknot matbaası) görev yaparlar. Çalışma ortamı pis (mürekkep, yağ), kimyasal maddelerin bulunduğu, gürültülü ortamlardır. Tipo baskıcılar ayakta çalışırlar, çalışırken malzeme ve makinelerle ilgilenirler. Çalışmaları sürekli olarak vardiya usulü olup haftanın 1 günü izinlidirler. ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI Bu bölümden mezun olan öğrenciler için, ülkemizde geniş iş alanı mevcuttur. Matbaalar, gazete, kitap, mecmua basımevleri, darphane ve banknot matbaaları gibi yerlerde çalışma imkanına sahiptirler. Mesleğe kadınların da ilgisi vardır. Mesleki eğitim veren okullara, kız öğrenciler de devam etmektedirler. MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Mesleğin eğitimi yeterli müracaat olması durumunda tüm mesleki eğitim merkezlerinde ve iş liselerinde verilmektedir. MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI Çıraklık eğitimine başlayabilmek için; · En az ilköğretim okulu mezunu olmak, · 14 yaşını doldurmuş 19 yaşından gün almamış olmak, ancak 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitiminden geçmemiş olanlar, yaşlarına ve eğitim seviyelerine müsait olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabilir. · Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya müsait olmak, · Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri sahibi ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gereklidir. EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ Eğitim süresi, mesleki eğitim merkezinde idadi ve daha üst düzeyde umumi eğitim almış olanlarda 1 yıl, ilköğretim mezunu olanlarda ise 2 yıldır. Mesleki eğitim merkezinde öğrenciler, haftanın 5 günü işletmede uygulama yaparlar, 1 gün de okulda teorik eğitim görürler. Iş liselerinde 1'inci yıl okulda esas eğitim yapılır; 2'nci ve 3'üncü yıl haftanın 2 günü okulda teorik eğitim, kalan 3 gün de işletmelerde pratik eğitim verilir. MESLEKTE İLERLEME - Meslekte üstat ve üstat öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Mesleki eğitim merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik eğitimlerine de devam edebilirler. Tipo baskıcılık mesleğinde ustalık eğitimi çalışma süresi 1 yıldır. - Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici" belgesine sahip çalışanın olması zorunludur. - Iş lisesi mezunları da doğrudan ustalık sınavına girebilirler. Ustalık belgesine sahip olanlar bağımsız işyeri açabilirler. BENZER MESLEKLER: Dizgici, ofset baskıcı, serigraf EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ Mesleki eğitim merkezinde işletmelerde yapılan uygulama eğitimi süresince, işverence asgari ücretin en az % 30'u öğrencilere ödenir. Eğitim bittikten sonra, kendini yetiştirme ve tecrübeye göre değişmek üzere, asgari ücret ile asgari ücretin 4 katı arasında değişen oranlarda kazanç elde edilebilmektedir. DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER - İlgili Eğitim Kurumları, - Türkiye İş Kurumu Umumi Müdürlüğü Ankara Iş Danışma Merkezi, - Bünyesinde Iş Danışma Merkezi Bulunan Türkiye İş Kurumu İl Müdürlükleri. Kaynak: İskur