MAKİNECİ (DİKİŞ)

[CeyLaN]

TANIM Belli bir desen ve şekilde kesimi yapılmış kumaş, deri, kürk vb. parçaların makine ile birleştirilmesi (dikilmesi) işlemini yapan kişidir. GÖREVLER - Dikim yapılacak parçaya göre makineyi seçer, - Makineyi iğne, iplik, dikim çeşidine göre dikişe hazırlar, - Gelen parçaların renk, şekil ve kesim özelliklerine göre iplik ve dikiş çeşidini seçerek dikimini yapar, - Dikimi yapılan parçaların overlok işlemini yapar, - Dikimi yapılan parça üzerine makine ile yapılması istenilen desen, şekil, parça ilavesi vb. işlemlerini yapar, - Dikilen, onarım edilen parçaları denetim eder, varsa hatalarını düzeltir, - Dikilen parçaları ilgili üniteye götürür veya gönderir, - Makinenin günlük bakımını yapar. KULLANILAN ALET VE MALZEMELER Düz ve endüstri tipi spesial dikiş makineleri, overlok makinesi, reçme makinesi, ilik otomatı,düğme otomatı, makas, iğne, yağdanlık, tela, kumaş, deri, kürk, mefruşat, branda, naylon vb. maddeler, iplik, mezura, düğme, makinelerin bakımı için lüzumlu el aletleri. MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Makineci olmak isteyenlerin; - Görme özürlü olmaması, - Renkkörlüğü bulunmaması, - Göz ve el koordinasyonu olması, - Sabırlı ve dikkatli, - Uzun süre oturarak çalışmayı seven, - Aynı işleri sürekli tekrarlamaktan bıkmayan, - El ve parmak becerisi yüksek olması gerekir. ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI Atölye fabrika gibi kapalı ortamlarda bant usulü ile çalışırlar. Seri üretim yapılan işyerlerinde, işbirliği ve üretim akışını aksatmayacak çalışma temposu çok önemlidir. Çalışma ortamı; gürültülü, vakit vakit tozludur. ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI Makineciler, konfeksiyon imal atölye ve fabrikaları mefruşat, çadır-branda imal atölyeleri; torba, çuval atölyelerinde çalışabilirler. Ülkemizin tekstil yönünden gelişmiş olması, konfeksiyon ürünlerinin çeşitlenmesi hazır giyime duyulan ihtiyaç makineci istihdamını da müspet yönde etkilemiştir. Halen yetişmiş makineci açığı oldukça fazladır. Ancak, konfeksiyon işyerlerinde yaygın olarak sigortasız işçi çalıştırma, düşük ücret gibi nedenlerle bu iş elemanlarında sık sık işyeri değiştirme söz konusudur. Kendi işyerlerini açma imkanları da mevcuttur. MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER - Mesleğin eğitimi yeterli müracaat olması durumunda tüm mesleki eğitim merkezleri, - Türkiye İş Kurumu-İşletme işbirliği ile açılan “İşgücü Yetiştirme kursları”, - Kamu eğitim merkezleri, - Özel kurs firmaları, dershaneler, - İşletme-öğretim kurumları işbirliği ile açılan kurslar, - İşletmelerin eğitim merkezleri ve birimlerinde açılan kurslar, - Kız iş liseleri, Anadolu kız iş liseleri, çok programlı liselerin “Tekstil Konfeksiyon Bölümü”nde , kız teknik öğretim olgunlaşma enstitüleri, pratik kız sanat okullarında verilmektedir. MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI Çıraklık eğitimine başlayabilmek için; - En az ilköğretim okulu mezunu olmak, - 14 yaşını doldurmuş 19 yaşından gün almamış olmak, ancak, 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitimden geçmemiş olanlar, yaşlarına ve eğitim seviyelerine müsait olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabilir. - Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya müsait olmak, - Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri sahibi ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gereklidir. Kız iş liseleri ve çok programlı liselere girebilmek için ilköğretim okulu mezunu olmak ve bu okullara giriş şartlarını taşımak gerekir. Meslek eğitimi veren her kurumun giriş koşulları ayrıdır. EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ Makinecilik eğitiminin süresi her şeyden önce öğrenme şekline göre değişmektedir. Dört şekilde iş öğrenilebilir. 1- Örgün Eğitim: - Anadolu kız meslek/Anadolu iş liselerinde eğitim süresi 4 yıldır. - Kız meslek/meslek liseleri ile çok programlı liselerde de 4 yıl, - Kız teknik öğretim olgunlaşma enstitülerinde ise 2 yıldır. 2- İşletmelerde Pratikten Yetişme: Belli bir eğitim süresi yoktur. Kişinin ilgi, bilgi, beceri, çalışma dilek ve yeteneğine göre değişen sürelerde öğrenilir. 3- Iş Edindirme Kursları: Kurslar yöntemiyle iş eğitimi sunan birçok özel ve kamu kuruluşu vardır. Özel kurs firmaları, MEB’na bağlı okullar, kamu eğitim merkezleri, Türkiye İş Kurumu bunlardan bazılarıdır. Bunların eğitim süreleri 2 aydan 4 aya kadar değişebilmektedir. 4- Çıraklık Eğitimi: Çıraklık eğitimi kapsamında olan Erkek Terziliği, Bayan Terziliği, Konfeksiyon (iç giyim), Konfeksiyon (dış giyim) dallarında da makinecilik öğretilmektedir. Erkek terziliği ve bayan teriziliği mesleklerinin eğitim süresi idadi veya daha üst düzeyde umumi eğitim görmüş olanlarda 1,5 yıl, ilköğretim mezunu olanlarda ise 3 yıldır. Konfeksiyon (iç giyim), konfeksiyon (dış giyim) mesleklerinin eğitim süresi idadi veya daha üst düzeyde umumi eğitim görmüş olanlarda 1 yıl, ilköğretim mezunu olanlarda ise 2 yıldır. - Anadolu Kız meslek/anadolu iş lisesi mezunlarına “Anadolu Iş Lisesi” diploması ve “Teknisyen” unvanı, - Kız meslek/meslek lisesi mezunları ile çok programlı idadi mezunlarına “Meslek Lisesi Diploması” ve “Teknisyen” unvanı, - Kız teknik öğretim olgunlaşma enstitüsünü ve pratik kız sanat okullarını bitirenlere “Kurs Bitirme Belgesi” verilir. - Çıraklık eğitimi sonunda düzenlenen sınavda başarılı olanlara "Kalfalık Belgesi" ve unvanı verilir. MESLEKTE İLERLEME - Meslekte üstat ve üstat öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Mesleki eğitim merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik eğitimlerine de devam edebilirler. Erkek Terziliği, Bayan Terziliği, Konfeksiyon (iç giyim), Konfeksiyon (dış giyim) mesleklerinde ustalık eğitimi çalışma süresi 2 yıldır. - Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici" belgesine sahip çalışanın olması zorunludur. BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU Eğitim süresince alınan ücret eğitiminin verildiği yere göre farklılıklar göstermektedir. Pratikten öğrenenler aynı zamanda işyerinin elemanı olarak görüldüğü için asgari ücret seviyesinde nakit almaktadır. Türkiye İş Kurumu-İşletme işbirliği ile açılan kurslarda ise her yıl değişen miktarlarda ücret (cep harçlığı) kursiyere ödenmektedir. Çıraklık eğitimine devam edenler ise asgari ücretin en az 0'unu almaktadırlar. Eğitim sonrası kazanç ise ücretli çalışanlara yeni girişte asgari ücret, parça başı çalışmalarda da yapmış olduğu çalışmaya göre ücret ödenmektedir. Daha sonraki yıllarda ise çalışma şekline, deneyime, işyerindeki ücret politikasına göre kazanç söz konusudur. Mesleğinde nitelikli ve lüzumlu sermayeye sahip olanlar kendi işyerini açabilir. Bu durumda kazanç alınan siparişe göre değişkendir. DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER - İlgili Eğitim Kurumları, - Türkiye İş Kurumu Umumi Müdürlüğü Iş Danışma Merkezi, - Bünyesinde Iş Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu Umumi Müdürlüğü İl ve Şube Müdürlükleri. Kaynak: İskur