Çocuk Yetiştirmede Ebeveyn Tutumları
Çocuk Yetiştirmede Anne Tutumları Çocuk yetiştirirken herkesin tutumu, tarzı elbette ki farklıdır. Ama ölçeklerle belirlenen çocuk yetiştirmede anne tutumları, çeşitli tarzlardan oluşmaktadır. Otoriter Tarz: Ebeveyn bir sıra kurallar, standartlar belirler ve çocuktan bu kurallara uymasını bekler. Bu kurallar, beklentiler çocuğun olgunluk seviyesinin üzerindedir. Anne çocuğun ihtiyaçlarına karşı duyarlı değildir, sıcak sevecen bir tutum yoktur. Aksine katı, katı bir tutum vardır. Çocuğa, sebep kaide konduğu sebep bunları yapması gerektiği anlatılmaz. Çocuğun kendini anlatım etmesine fırsat verilmez, sadece ailenin koyduğu katı kurallar vardır. Çocuk bu kaide ve sınırlar doğrultusunda yaşamaya zorlanmaktadır. Dolayısı ile çocuğun kişiliği hiçe sayılır, ailenin kuralları önemlidir. Bu tarzla yetiştirilen çocuklar, kendi kararlarını kendi veremeyen, güvensiz çocuklardır. Bu çocuklar baskı gören, kurallara uymadığı vakit cezalandırılan çocuklardır. Açıklayıcı Otoriter (Demokratik) Tarz: Yukarıda olduğu gibi bir takım kurallar, beklentiler var ama farkı, burada ki kuralların çocuğun seviyesine onun olgunluk düzeyine göre olmasıdır. Çocuğa kuralların nedenleri hakkında bilgi verilir. Bunu yaparken anne duyarlıdır, sevecendir, alaka ve sıcaklığını göstererek yapar. Kuralların sebep konduğunu, sebep ve nasıl uyulması gerektiği çocuğa açıklanır. Bu kurallar koyulurken çocuğun fikri alınır, baskı yoktur. Çocuğun fikirleri önemsenir, kendini anlatım etmesine fırsat verilir bu yüzden çocuğun bu kuralları kabullenmesi basit olur. Bu tarz, müspet bir kişilik gelişimine katkıda bulunur. Çocuğun kendi kararlarını kendisinin vermesini sağlar. İzin Verici Tarz: Bu tarzda evde otorite çocuktur. İlgi ve isteklerin merkezi çocuktur. Anne çocuğun isteklerini karşılamaya çalışır. Kaide ve standartları en az belirlenmiş olan aile tutumudur. Anne hoşgörülü ve sıcaktır ama çocuk mesuliyet almaktan kaçan şımarık çocuk olarak adlandırılır. Çocuğun istekleri aile için adeta bir buyruk gibidir ve hepsi yerine getirilir. Bu tarzda aile çocuğun isteklerine boyun eğip, çocuğun egemenliğini kabul eder. Ama bu tutum çocuğa gizlice ziyan vermektedir. Her dediği ailesi tarafından yapılmaya alışmış bir çocuk, ileride okulda, işte, bir kuralla karşılaştığında tökezleyecek ve ahenk sağlayamayacaktır. İhmalkar Tarz: İlgisiz tarz olarak da adlandırılmaktadır. Çocuk sayısı çokluğundan, maddi sıkıntı, geçim sorunu ya da çocuğun bilerek kendi haline bırakılması sonucu oluşur. Aile kendi problemi ile meşgulken çocuğu ihmal eder, çocuk kendi haline bırakılır. Çocuk sevgi ve alaka görmemektedir. Çünkü: aile kendi derdine düşüp, istemeyerek de olsa çocuğu bir kenara itmiştir.
|