İnternet ve çocuğunuz

[Belinda]

Çocukların çevrimiçi ortamda geçirdikleri vakit çoğu ebeveyn için mesele oluşturabilir. Ebeveynler, internetin çocukları için yeni eğitim fırsatları sunan heyecan verici bir dünya olduklarını düşündükleri için ilk başta evlerinde internet bağlantısı olmasına sıcak bakmışlardı. Ancak çoğu ebeveyn, çocuklarının interneti ev ödevleri veya araştırma için kullanmadığını ayrım etti. Bunun yerine, çocuklar arkadaşlarıyla anlık ileti gönderip alarak, çevrimiçi oyunlar oynayarak veya sohbet odalarında yabancılarla konuşarak saatler geçirmeye başladı.

Zamanı dengelemenin ipuçları
Çevrimiçi ve çevrimdışı geçirilen zamanı dengelemeye yönelik ipuçları
İnternet bağımlılığı belirtilerini arayın. Çocuğunuzun internet kullanımının okuldaki performansını, sağlığını, ailesiyle ve arkadaşlarıyla ilişkilerini etkileyip etkilemediğini kendinize sorun. Çocuklarınızın çevrimiçi ortamda ne kadar vakit geçirdiğini belirleyin.
Yardım alın. Çocuğunuz internet bağımlılığı belirtileri gösteriyorsa, profesyonel bir danışmana başvurun. Saplantılı internet kullanımı, depresyon, öfke ve özgüven eksikliği gibi başka sorunların belirtisi olabilir.
Kendi çevrimiçi alışkanlıklarınızı inceleyin. Kendi internet kullanımınız diğer etkiliklerinizle dengeli mi? Unutmayın, çocuğunuzun örnek alacağı ilk kişi sizsiniz.
İnternet kullanımını yasaklamayın. Çoğu çocuğun sosyal hayatının önemli bir parçasıdır. Bunun yerine, çocuklarınızın çevrimiçi olarak ziyaret edebileceği sitelere ve neler yapabileceklerine yönelik internet kullanımıyla ilgili aile kuralları belirleyin ve bu kurallara uyulmasını sağlayın. Bu kurallar şunları içerebilir: Her gün belirli bir süre çevrimiçi olma; ödevleri bitirinceye kadar internette gezinememe veya anlık iletileri kullanamama; sohbet odalarına veya çevrimiçi yetişkin içerikli sitelere girememe.
Bilgisayarı açıkta tutun. Bilgisayarı çocuğunuzun odasına değil, evin ortak kullanım alanlarından birine kurun.
Bir denge kurun. Çocuğunuzun diğer etkinliklere katılmasını destekleyin ve teşvik edin. Özellikle de, diğer çocuklarla vakit geçirmesini sağlayın.
Çocuğunuzun çevrimdışında sosyalleşmesine yardımcı olun. Çocuğunuz yaşıtlarına karşı utangaç veya çekingense, onu sosyal beceriler dersi almaya teşvik edin. Çocuğunuzu bilgisayar dersleri veya hobi grupları gibi ortak alaka alanları olan diğer çocuklarla tanışabileceği etkinliklere özendirin.
Çocuklarınızı izleyin. MSN Premium hizmetindeki ebeveyn denetimleri gibi, İnternet kullanımını izleyen ve kısıtlayan yazılımları araştırın. Filtreleme ve izleme araçları kullanışlı olmalarına karşın, bu araçların deneyimli bir bilgisayar kullanıcısı tarafından dönem dışı bırakılabileceğini unutmayın. Nihai amacınız, çocuklarınızın İnternette kendine yargıç olma, disiplin ve mesuliyet gibi beceriler geliştirmesine yardımcı olmaktır.
Alternatifler sunun. Çocuğunuz yalnızca çevrimiçi video oyunlarıyla ilgileniyorsa, en sevdiği oyunla ilişkili çevrimdışı bir faaliyet önerin. Örneğin, çocuğunuz fantezi rol oyunlarını seviyorsa, onu fantezi kitapları okumaya teşvik edin.

Neden interneti seçiyorlar?
İnteraktif araçlar aracılığıyla sunulan iletişimin ergenlere bir gruba aidiyet hissettirdiğini vurgulamaktadır. Ergenler üye oldukları gruplar içinde yerleri olduğunu hissediyor. Günlük yaşamda iletişim kurmada ve sosyal ortamlara katılmada güçlük yaşayan ergenler bu gruplar içinde onaylandıklarını, kabul edildiklerini hissediyor. Bilgisayarın günlük yaşamda kolay iletişim kuramayan çocuk ve ergenlere iletişim kurma ve bir çok kişiyle tanışma olanağı sunarken, sanal ortamda ergenlerin kendilerini daha kolay anlatım edebilmektedir.

Birbirlerine yakınlaştırmakta
İnternetin sunduğu iletişim olanağının ergenleri günlük yaşamda olduğundan daha çok yakınlaştırmakta, gençler bu ortam içinde içlerinden geldiği gibi iletişim kurmaktadır. İnternet aracılığıyla hayallerdeki kişi olmak çok kolay. Ergenler, sosyal ilişki kurmada zorlanıyor, utangaç ya da kendine güvensiz olsalar bile, internet ortamında olmak istedikleri kişi gibi davranabiliyorlar.

Hem de daha ucuz
İnternetin özellikle arkadaşları ile sürekli iletişim içinde olmayı seven gençler için telefondan daha ucuz ve uzun iletişim olanağı anlamına geliyor. Böylece çocuk ya da ergenin aynı anda birçok arkadaşıyla iletişim kurma olanağını daha ucuza geldiğini söyleyebiliriz. Bilgisayar oyunları ya da internet üzerinden sunulan içeriğin çok renkli, hızlı, görsel ve işitsel efektler tarafından zenginleştirilmiş bir haldedir. Böylece, günlük sıkıntılar ya da sorunlardan uzaklaşmak isteyen çocuk ve ergenlerin bilgisayar başında keyifli uzun vakit geçirdiğinden sanal ortama meyletmektedirler.

Aileye düşen görevler
Ebeveynler uyaran uzmanlar, her bireyin "chat" yapma, bilgisayar oyunu oynama ve internette gezinme nedenlerinin birbirinden farklı olduğuna ve ebeveyn babaların bu durumu değerlendirirken çocuklarının farklılıklarını göz önünde bulundurmaları gerektiğine dikkat çekiyor.
- İnternetin bağımlılık yapıp yapmadığının halen tartışılmasına karşın; son zamanlarda psikoloji alanında yapılan araştırmalar, internette çok çok vakit geçiren bireylerde, bundan uzaklaştıklarında ya da uzaklaştırıldıklarında bağımlı insanlarda görülen çekilme etkilerine eş belirtilerin izlendiğini gösteriyor.
- Gençlerde internet bağımlılığını önleme konusunda ailelere büyük görev düştüğünü belirten uzmanlar, ebeveynlerin çocuklarını sosyal aktivitelere yönlendirmeleri veya çocukları için doğal arkadaş ortamları oluşturmaları tavsiyesinde bulunuyor.

Çözüm için yapılacaklar
-Ebeveynler, çocuklarını arkadaşları ile doğal yollardan görüşmeleri için yönlendirmelidirler. Onlara yeni olanaklar sağlanmalıdır. Spor çocuklar ve ergenlerin fiziksel, zihinsel, ruhsal ve sosyal gelişimleri için son radde lüzumlu bir aktivitedir. Ailelerin çocuklarının arkadaşlık ilişkilerini desteklemelerinin de altını çizmeliyiz. Çocuklarınızı varolan arkadaşlık ilişkilerini sürdürmesi ve yeni arkadaşlık ilişkileri kurması için yüreklendirmelisiniz.
-Çocuklar ve ergenler kendi akran grupları içinde iletişim kurmaya özendirilmeli. Eğer çocuk ya da ergen iletişim kurmada, iletişimi başlatmada ve sürdürmede güçlük çekiyorsa, sosyal beceri eğitimlerinden faydalanılabilir" diye konuşuyor.
-Bunları yaptığınız halde çocuğunuzun giderek bilgisayar oyunlarına, bilgisayarda sohbet etmeye bağımlı bir hale geldiğini gözlüyorsanız ve bu vaziyet çocuğunuzun mektep başarısını, sosyal yaşamını menfi etkiliyorsa, bir uzmandan yardım alınmasının kaçınılmazlığını da vurgulamalıyız.
-Bilgisayar ve internetin çocuklarınız tarafından etkili bir biçimde kullanılmasına yardımcı olmak için bir sözleşme imzalayabilirsiniz. Bilgisayar ve internette geçirilen zamanın sınırlandırılması, bilgisayarın herkesin bulunduğu odaya konması gibi kolay önlemler çocuğunuza etkili bilgisayar kullanma alışkanlığı kazandırmaya yardımcı olabilir.

İnternet bağımlılığı bozukluğu
Yavaş günlük yaşamın parçası haline gelen interneti şuursuzca kullanan veya kötü niyetine alet eden kişilerin bu durumunun, bir çeşit hastalık olduğunu söyleyebiliriz. Bu durumun "internet bağımlılığı bozukluğu" (internet addiction disorder) olarak adlandırılmaktadır. Teknolojik bir nimet olan internetin, insanlara büyük imkanlar sunmaktadır ancak bazı kötü sonuçlara da yol açabilmektedir. Bugün derhal her yaştan birçok insan, internet bağımlısı olmuş durumda. İnsanların internetle münasebetleri sorgulandığında, bugün bu teknolojinin dünya genelinde faydadan ziyade ziyan vermeye başladığı söylenebilir.

Huzur azalıyor
İnternet bağımlılığı bozukluğunun, her hastalık gibi bazı belirtileri vardır. Bu doğrultuda ekran karşısında geçirilen zamanla aksi orantılı olarak mutluluğun azaldığını, kişinin içine kapandığını söyleyebiliriz. Sonuçta psikomotor huzursuzluk, kaygı, internetle ilgili hayaller, parmaklarda iradi veya gayri iradi yazma gibi hal ve durumların ortaya çıktığını, kişinin çevre ve iş ilişkilerinde menfi etkiler yaşandığını söyleyebiliriz.


Sos. Psk. Efser Selamet