KPSS Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Konu Özeti REHBERLİK NEDİR?Geleneksel eğitim sistemlerinin öğretim ve yönetim süreçlerine önem veren, öğrencilerin akademik gelişimlerini ön plana saha yaklaşımlarmm yetersizliğini gidermeyi amaçlayan, öğrenci kişilik hizmetlerinin bir grubunu oluşturan ve eğitim sürecinin tamamlayıcı bir parçası olarak kabul edilen rehberliğin çok çeşitli tanımları yapılmıştır. Bu tanımlardan bazıları aşağıda verilmiştir."Rehberlik, bireye kendi dilek ve imkanları ile toplumda kendisine açık gelişme imkanları ve beklentileri tanıması ve bunları en iyi biçimde uzlaştırabilmesi için bireye yapılan profesyonel, sistematik bir yardımdır. "Rehberlik bireyin en verimli şekilde gelişmesi ve tatminkar uyumlar sağlamasında lüzumlu olan seçimleri, yorumları, planları yapmasına ve kararlar vermesine yarayacak bilgi ve becerileri kazanma ve ulaştığı bu seçim ve kararları uygulaması için kişiye yapılan sistemi, profesyonel yardımdır"."Rehberlik, kendini anlaması, problemlerini çözmesi gerçekçi kararlar alması, kendine en müsait düzeyde geliştirmesi, çevresine dengeli ve sağlıklı bir ahenk yapması ve böylece kendini gerçekleştirmesi için uzman kişilerce bireye verilen psikolojik desteklerdir."Tanımlar incelendiğinde bir takım ortak unsurun yer aldığı görülecektir. Örneğin merkezde fert yer almakta ve tüm çabalar bireyin bazı nitelikleri kazanmasına yöneliktir. Bu nitelikler klasik eğitim sistemlerinde ihmal edilen, ancak çağdaş dünya da bireylerin mesut ve üretken olabilmeleri için kazanılması gereken niteliklerdir. Diğer yandan tanımların tümündeki diğer ortak öğe söz konusu niteliklerin kazanılmasına yardım sürecinin profesyonelliği gerektirdiği hususudur.Buna göre daha özet bir tanım vermek gerekirse, rehberlik; bireylere çağdaş dünyanın ihtiyacı olan, mesut ve üretken insanlar olabilmeleri için lüzumlu niteliklere ulaşmaları amacıyla, uzman kişilerce yapılan yardımları içeren bir süreçtir. REHBERLİĞİN AMAÇLARIYaşamayı bir iş olarak kabul edersek, her işte olduğu gibi bu işte de başarılı ve mesut olmak için bazı niteliklere sahip olmak gerekecektir. Bireylerin yukarıdaki tanımlarda önemli bir kısmına değinilen bu nitelikleri kazanmalarına yardım etme, rehberliğin amacıdır. Aşağıda 'yaşama işinde" başarılı ve mesut bireylerin sahip olması gereken niteliklerden bazıları verilmiştir.Verimli çalışma ve sınav becerileri kazanma, Zamanı iyi kullanabilme.Etkili karar verme, sorun çözme ve plan yapma becerileri kazanma.Kendini tanıma ve kendini kabullenme.Etkili iletişim becerileri kazanma,Meslekleri tanıma,Kendi yetenek, alaka ve kişilik özellikleri ile öğrenme konulan ve meslekler arasında bağ kurabilme,Öğrenme ve çalışmaya yönelik müspet tutumlar kazanma,Toplum hayatına ahenk sağlayabilme ve katkıda bulunma için lüzumlu sorumluluk.Başkalarına saygı ve yardımlaşma gibi değerler kazanma,Tüm bu niteliklere ulaşmaları için bireylere verilen yardımların, bir diğer deyişle rehberliğin nihai amacı bireyin kendini gerçekleştirmesidir. Hümanistik psikolojinin ortaya koyduğu bir kavram olan kendini gerçekleştirme ile kastedilen, bireyin bütün kapasitesini geliştirerek tam olarak kullanabilmesi, daha verimli ve mesut düzeye ulaşabilmesidir. REHBERLİK HİZMETLERİKlasik rehberlik uygulamalarında rehberlik hizmetlerinin sunumu genellikle;1. Psikolojik danışma,2. Oryantasyon3. Bireyi tanıma,4. Bilgi verme,5. Müşavirlik6. Yerleştirme,7. İzleme, değerlendirme ve araştırma hizmetleri biçiminde sınıflandırılır.Bu hizmet alanları aşağıda kısaca tanıtılmıştır. Psikolojik Damşma: Rehberlik hizmetlerinin merkezinde yer saha psikolojik danışma hizmetleri, rehberliğin tanımında verilen tüm amaçların gerçekleştirilmesinde temeli teşkil eden bir hizmet alanıdır. Zaman içerisinde rehberlik alanının isminin "Psikojik Danışma ve Rehberlik" biçiminde değişmesine yol açacak kadar ön plana geçen bu hizmet saha rehberlik hizmetlerinde en çok uzmanlığı gerektiren hizmet grubudur. Bireyin kendini tanıması, geliştirmesi, kendisine ve çevresine ahenk sağlaması, sorunlarını çözmesi ve sağlıklı kararlar verebilmesi için bireylere yapılan yardımları içerir. Oryantasyon: Öğrencilere okulu,çevresini ve buralarda yararlanabileceği imkanları tanıtmaya yönelik etkinliklerdir.Bireyi Tanıma: Her öğrencinin tüm yönlerini, çeşitli ölçme ve değerlendirme yöntem ve tekniklerini kullanarak ortaya çıkarmaya yönelik faaliyetleri içerir. Bireyi tanıma etkinliklerinin esas amacı öğrencilerin kendilerini tanımalarına yardım için lüzumlu verileri elde etmektir. Bilgi verme : Öğrencilerin ihtiyaç duyacağı eğitsel ve mesleki nitelikli tüm bilgilerin toplanması ve bunların çeşitli yöntemlerle öğrencilere duyurulmasına yönelik etkinlikleri içerir. Müşavirlik: Okul personeli ve velilere yönelik olarak, okulun ve evin öğrenciler için öğrenmeye daha müsait bir ortam olmasını sağlamaya yönelik etkinliklerdir. Bir başka deyişle psikolojik danışma ve rehberlik anlayışının tüm personeli ve velilerce de benimsenmesini sağlayarak öğrencilerin gelişimine katkıda bulunmayı amaçlayan etkinlikleri içerir Yerleştirme: Öğrencilerin kendi kişilik özellikleri, ilgi, kabiliyet ve ihtiyaçlarına müsait derslere, programlara ya da tam zamanlı ya da yarı zamanlı işlere yerleştirilmelerine yönelik etkinliklerdir.İzleme, Değerlendirme, Araştırma: Çeşitli ders, program ya da işlere yerleştirilen öğrencilerin buralardaki başarıları ya da memnuniyetleri, okulda verilen rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinden elde edilen sonuçlar, mezunların üst eğitim kurumları ve iş hayatlanndaki durumlarının belirlenmesi ile okulun rehberlik ihtiyaçlarının saptanması gibi etkinlikleri içerir.