TANIM Çeşitli ebatlarda ve şekillerde üretilmiş cam mamul üzerine çeşitli teknikleri kullanarak, lüzumlu kesme, düzeltme, şekil verme ve dekoratif süsleme işlemini yapan kişidir. GÖREVLER - Plakalar halinde gelen camı istenilen ebatlarda elmasla keser, - Cama çeşitli miktarlarda delik açılması gerekiyorsa makine ile delik açar, - Cam kenarının inceltilmesini sağlar, - Çeşitli şekillerde ve kalınlıklarda kanal desenleri yapmak amacıyla camı istenilen ölçülerde işaretleyerek camda otomatik makineler yardımıyla kanal açar, - Camın dış yüzeyine çeşitli ölçülerde kıvrım vermek için kalıplara yerleştirerek fırınlar, - Camın kenarlarına yuvarlaklık veya ovallik verir, - Daha sonra camı temizler, parlatır ve pürüzlerini alır, - Cama kumlu desen verilmesi için tazyikli kum püskürtme tabancasıyla istenilen renkte cama zımpara kumu püskürterek desen oluşturur. KULLANILAN ALET VE MALZEMELER - Bilgisayarlı otomatik tezgahlar. Yarı otomatik veya otomatik olmayan tezgahlar, - Bileme aparatı,markalama diski (taş-bakır disk) Metal cam kalıpları, kum püskürtme kompresörü, - Cam pişirme ve soğutma fırınları, - Kum, su, balmumu, çeşitli renklerde cam boyası, çeşitli kimyasal maddeler (Asit, tiner, vb.), - Elmas ve diğer kesici aletler, - Çeşitli inceliklerde fırça, pergel, işaretleme kalemi. MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Cam mamul işlemecisi olmak isteyenlerin: - Şekilleri ve renkleri algılama yeteneğine sahip, - El ve parmak becerisine sahip, - Göz ve ellerini ahenk içinde kullanabilen, - Yaptığı işe uzun süre dikkatini verebilen ve ayrıntıları algılayabilen, - Tedbirli ve sabırlı kimseler olmaları gerekir. Mesleğin Yapılmasını Engelleyen Durumlar: - El ve parmak noksanlıkları ve uzun süre ayakta durmasını engelleyen rahatsızlıklar. - Akciğer rahatsızlıkları mesleği kişi için olanaksız kılan özelliklerdir. ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI Cam işlemecileri, cam işleme atölyelerinde çalışırlar. Birinci derecede malzemelerle ve makinelerle ilgilidirler. Cam kesme, parlatma vb işlemleri ayakta yapılmaktadır. Ancak elle desen yapanlar oturarak çalışmaktadır. Çalışma ortamı sıcak, tozlu, kokulu, gürültülü ve kirlidir. Özellikle kesici aletlerle çalışıldığından dikkatli olmak gereklidir. Kum püskürtülmesi işleminde aşırı kum tozuna maruz kalmaktadır. Asit, tiner boya, kum gibi maddelerle çalışılmaktadır. Bu maddeler çeşitli akciğer rahatsızlıklarına sebebiyet verebilmektedir. Ancak koruyucu malzeme (filtreli toz maskesi) kullandırılmak suretiyle risk minimum seviyeye indirgenmektedir. ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI Ülkemizde, cam işlemeciliği küçük ve orta büyüklükteki atölye ve işletmelerde yapılır. Özellikle büyük cam işletmelerinde üretilen plaka veya cam eşya olarak gelen ürünün işlenmesi bu atölyelerde gerçekleşmektedir. İşletmeler siparişe göre çalışmaktadırlar. Cam işlemeciliğinin sadece süsleme alanında bayan çalışmakta, kesme, düzeltme işlemlerinde erkekler çalışmaktadır. Cam işlemeciliğinde işletmeler bazen bütün işleme tekniğini bir arada bazen de sadece birinin yada birkaçının yapıldığını görmekteyiz. Özellikle vatan dışından gelen bilgisayarlı ve otomatik makinelerini bilen elemanlar meslekte önemli bir yer tutmaktadır. Özellikle mahalle arasında kurulmuş küçük cam işleme atölyelerine rastlamak mümkündür. Büyük işletmeler cam işleme işlemlerini terk ederek bu tür atölyelere yaptırmaktadırlar. Meslekte iş bulma imkanı bulunmaktadır. Cam sektöründe, kişilerin küçük atölyeler kurarak kendi işlerini kurdukları da görülmektedir. MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER - Iş eğitimi, mesleki eğitim merkezlerinde “Cam İşlemeciliği” iş dalı eğitimi adı altında “Cam Mamul İşlemeciliği (Finisaj)” bölümünde verilmektedir. Yeterli sayıda müracaat olması durumunda tüm mesleki eğitim merkezlerinde “Cam İşlemeciliği” iş dalı programı düzenlenebilmektedir. - Ayrıca Kız Iş Lisesinin “Cam İşlemeciliği” bölümünde de eğitim verilmektedir. - Iş eğitimi mesleki eğitim merkezlerinde verilmesi programlanmasına rağmen büyük bir bölümü işyerlerinde geleneksel eğitim şekli olan “Usta-Çırak” usulü ile işbaşında öğretilmektedir. MESLEK EĞİTİMİNEGİRİŞ KOŞULLARI Çıraklık eğitimine başlayabilmek için; - En az ilköğretim okulu mezunu olmak, - 14 yaşını doldurmuş 19 yaşından gün almamış olmak, ancak, 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitimden geçmemiş olanlar, yaşlarına ve eğitim seviyelerine müsait olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabilir. - Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya müsait olmak, - Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri sahibi ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gereklidir. Kız Iş Lisesinde Cam İşlemeciliği mesleğini öğrenmek isteyen öğrenciler ilköğretim okulunu bitirdikten sonra bu bölüme devam edebilirler. EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ Cam mamul işlemecisi (finisaj) mesleğinin eğitim süresi idadi veya daha üst düzeyde umumi eğitim görmüş olanlarda 1,5 yıl, ilköğretim mezunu olanlarda ise 4 yıldır. Mesleki Eğitim Merkezlerinde haftada 1 gün teorik eğitim, işyerinde 5 gün pratik eğitim verilmektedir. Bu programda; her çıraklık eğitim programında ortak olarak alınan umumi bilgi derslerinin yanı sıra, 4 yıl süren "Meslek Bilgisi" dersleri verilmektedir. Pratik eğitim işyerinde olup, öğrencilerin Cam Mamul İşlemecisi (Finisaj) Iş dalında yeterlilikleri bir bütünlük içinde kazanmaları amaçlanmaktadır. Teorik eğitimde; Türkçe, Iş Matematiği, Din Kültürü ve Iş Ahlakı, Sosyal Bilgiler gibi umumi bilgi dersleri okutulmaktadır. MESLEKTE İLERLEME - Meslekte üstat ve üstat öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Mesleki eğitim merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik eğitimlerine de devam edebilirler. Cam mamul işlemecisi (finisaj) mesleğinde ustalık eğitimi çalışma süresi 2 yıldır. - Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici" belgesine sahip çalışanın olması zorunludur. - BENZER MESLEKLER: Cam imalatçılığı,cam lens parlatıcısı, seramikçi, çini işlemecisi, altın, gümüş işlemecisi. BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU - 3308 sayılı kanun gereği, mesleki eğitim merkezlerinde eğitim gören öğrencilere, asgari ücretin 0'ndan az olmamak üzere (Çoğu vakit asgari ücret düzeyinde) işveren tarafından ücret ödenmektedir. - Eğitim gören adayların iş kazası, iş riski ve iş hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanmaktadır. - Usta-çırak şeklindeki geleneksel yöntemle iş öğrenenler işteki pozisyonlarına göre, ücretini haftalık veya parça başına göre (akord sistemi) alabilmektedir. Ayrıca, bazen işyerlerinde ücret aylık olarak da verilebilmektedir. - Mesleki eğitim sonrasında veya işe ilk başlayan kişiler en az asgari ücret düzeyinde ücret alabilmektedir. - Meslekte çalışma süresine ve tecrübeye göre veya kendi adına iş sahibi olma durumuna göre ve gösterdiği başarıya göre ücret değişmektedir. Büyük işyerlerinde tecrübeye göre uzmanlaşan ve yükselen bir cam işçisinin ücreti, asgari ücretin yaklaşık 2 ila 3 katıdır. Ayrıca çalışanlara gıda, yardımı, yol parası gibi bir takım sosyal yardımlar da sunulabilmektedir. DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER - İlgili Eğitim Kurumları, - Türkiye İş Kurumu Umumi Müdürlüğü Iş Danışma Merkezi, - Bünyesinde Iş Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri. Kaynak: iskur