Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
 

Hükmün Açıklanmasının Art Bırakılması Hükmün açıklanmasının art bırakılması nedir? CMK madde 231’de düzenlenmiş olan hükmün açıklanmasının art bırakılması ya da kısaca HAGB, sanığın ceza hukuku anlamında suç işlediğine dair bir hüküm olmakla beraber suça ilişkin cezanın özel bir şekilde ve şartlı olarak 5 yıl boyunca ertelenmesidir. 5 yıllık kontrol süresi içinde sanığın kasıtlı bir suç işlememesi halinde halk davası hiç açılmamış sayılacaktır. Ancak kontrol süresinde işlenen bir kasıtlı açıklanması ertelenen hükmün açıklanması başka bir ifadeyle infaz sürecinin başlaması demektir. Hükmün açıklanmasının art bırakılmasının şartları nelerdir? Sanığa verilen cezanın 2 yıl veya daha süreli hapis cezası ya da adli nakit cezası olması gerekir. Eğer 2 yıldan çok süreli hapis cezası söz konusu ise hükmün açıklanmasının art bırakılması mümkün değildir. İkinci olarak suç sonucunda bir maddi ziyan oluştuysa bunun sanık tarafından giderilmesi gerekir. Üçüncüsü, sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkumiyeti bulunmaması gerekir. Eğer başka bir kasti suçtan dolayı adli sicil kaydı (sabıka kaydı) varsa hükmün açıklanmasının art bırakılması kararı verilemeyecektir. Ancak taksirle işlenen suçlar, örneğin taksirle yaralama ve öldürmü benzeri suçlar sebebiyle alınan mahkumiyet kararları hükmün açıklanmasının art bırakılması kararı verilmesine mani değildir. Son olarak hakimde sanığın yeniden bir başka suç işlemeyeceği yönünde müspet bir kanaate varması gerekir. Hükmün açıklanmasının art bırakılması kararı sabıka kaydına veya adli sicile işlenir mi? Hükmün açıklanmasının art bırakılması kararı vatandaşların savcılıklar veya e - devlet üzerinden yaptığı normal adli sicil sorgulamalarında gözükmez zira bu kararlar özel ve ayrı bir sistemde kayıt altında tutulur ve Hükmün açıklanmasının art bırakılması kararları sadece soruşturma ve kovuşturmalarla alakalı olmak üzere yargıç ve cumhuriyet savcıları tarafından görüntülenebilir. Hükmün açıklanmasının art bırakılması kararı için sanığın rızası şart mıdır? Evet. Hükmün açıklanmasının art bırakılması verilmesi için sanığın ya da sanığın avukatının bu yönde rıza göstermesi şarttır. Zaten bu yüzden yargıç usulen sanığa hükmün açıklanmasının art bırakılmasına rıza gösterip göstermediğini sorar. Hükmün açıklanmasının art bırakılmasını kabul etmeli miyim? Bu sorunun cevabı kişilere ve durumlara göre değiştiğinden mutlaka bir ceza avukatı ile görüşme yaptıktan sonra yapılacak değerlendirmeye göre belirlenmelidir. Dosyadaki kanıt durumu ve kişinin kriminal özellikleri bu kararın verilmesinde önemli rol oynayacaktır. Hükmün açıklanmasının art bırakılması kararının temyizi mümkün mü? Hayır. Eğer sanık hükmün açıklanmasının art bırakılması kararının verilmesine rıza göstermişse ve hakkında hükmün açıklanmasının art bırakılması verilmişse, o karar artık temyiz edilemez ancak itiraz edilmesi mümkündür. Dolayısıyla eğer sanık verilecek mahkumiyet kararını temyiz etmek istiyorsa hükmün açıklanmasının art bırakılması kararına rıza göstermemelidir. Hükmün açıklanmasının art bırakılmasına itiraz? Hükmün açıklanmasının art bırakılması kararının temyizi mümkün olmasa da itiraz edilmesi hukuken olanaklıdır. İtiraz bir üst mahkemece incelenecek olsa da “hükmün açıklanmasının art bırakılması kararına itiraz nereye yapılır” sorusunun cevabı “kararı veren mahkemede”dir. Ancak itiraz üzerine dosyanın esasına dair ayrıntılı bir inceleme yapılmayacak ve sadece hükmün açıklanmasının art bırakılmasının kanuni şartlarının oluşup oluşmadığına dair usuli bir inceleme yapılacaktır. Denetim süresinde yeni bir suç işlenmesi halinde ne olur? Hükmün açıklanmasının art bırakılmasıyla beraber sanık için belirlenen 5 yıllık kontrol süresi içinde sanığın yeniden kasten bir suç işlemesi halinde, açıklanması ertelenen hüküm açıklanacak başka bir ifadeyle infaz sürecin başlayacaktır. Yalnız burada önemli olan husus, kontrol süreci içinde işlenene suçun mutlaka kasıtlı bir suç olmasıdır. Zira taksirle işlenen suçlar hükmün açıklanmasının art bırakılması bakımından ihlal edici nitelikte değildir