Merve |
11.Nisan.2019 21:06 |
Makarnayı Çinliler bulmuş!
Her ne kadar "makarna" dediğimiz vakit aklımıza ilk gelen şey İtalya<br />olsa da, makarnanın Çin'de keşfedildiği söylenir. Hatta bugün makarna<br />tüketiminin en yüksek olduğu İtalya'ya bile bu yemeğin 14. yy gezgini<br />Marco Polo tarafından Çin gezisinden sonra getirildiği iddia edilir.<br />Tabii ki İtalyanlar bu iddiayı reddederler. Çin'de makarnanın MS.1<br />yy'da keşfedildiği, hatta MS. 960 -1280 yılları arasında hükümdarlık<br />yapmış olan Sung hanedanlığı sırasında popülerliğinin artıp, özel<br />makarna dükkanları bile açıldığı biliniyor.<br /><br />Ancak İtalyanlar, bir Etrüsk mezarının yanında bulunan makarna<br />yapımında kullanılması muhtemel aletlere dayanarak MÖ. 7.-3. yy'ları<br />arasında yaşamış olan Etrüsk uygarlığının makarnayı keşfettiğini iddia<br />ederler. Etrüskler'in de makarna tarifini, o dönemde savaş halinde<br />oldukları Yunanlıların "laganon" dedikleri hamurun şeritler halinde<br />kesilmesiyle yapılan yemekten aldıkları ve "lazanya" adının da buradan<br />geldiği sanılmaktadır. Dolayısı ile Marco Polo'nun Çin'den döndüğünde<br />orada makarna yemesinden bahsetmesini, kendi ülkesinde olan bir gıdayı<br />burada görmekten duyduğu şaşkınlığa bağlarlar. Zaten Marco Polo<br />zamanında yaşamış İtalyan Lacopone da Todi ve Boccacio gibi<br />edebiyatçıların eserlerinde makarna, lazanya ve ravioli'den söz edilir<br />ki bu da, o tarihlerde İtalya'da bu ürünlerin var olduğunu gösterir.<br />Bunların yanı sıra MS. 1200'lü yıllarda Ortadoğu'da "rişta" ve<br />Hindistan'da "sevika", Araplar'da "ıtriyah" (üçü de iplik anlamına<br />geliyor) diye adlandırılan yemeklerin olduğu biliniyor. Hatta "rişta"<br />yemeğinin MS. 1226 yılında yazılmış bir tarifi de Bağdat'ta<br />bulunmuştur. İtalyanların ince uzun makarnalarına "spago"dan (ip)<br />gelen spagetti adını vermeleri de, bu doğu kökeni ihtimalini<br />kuvvetlendirmektedir.<br /><br />Bugün artık başlı başına bir makarna şeklini anlatım eden "makaroni"<br />ismi ise ilk başlarda tüm makarna çeşitlerini karşılamak için<br />kullanılan bir kelimedir. Neden bu kelimenin seçildiğine dair bir sürü<br />fantastik öykü olmasına rağmen, kelimenin kati kökeni<br />bilinmemektedir. İtalyanlar makarnaya, hamur anlamında olan "pasta"<br />ismini müsait görürken, Türkler "makarna" terimini tercih etmiştir.<br /><br />Endüstriyel boyuttaki ilk üretim 15 yy başlarında Napoli'de yapılmış<br />ancak dayanıklılık sağlanamadığı için başarılı olunamamıştır.<br />Napoli'de makarnanın iyice kurutulmasını ve böylece dayanıklı olmasını<br />sağlayacak iklim şartlarının keşfi ile, 1800'lü yıllarda endüstriyel<br />anlamda üretime tam bir geçiş olmuştur.<br /><br />Arapların Osmanlı İmparatorluğu sınırları içinde olması, Türk<br />mutfağına erişteyi taşımıştır. Önceleri evlerde yapılan erişte olarak<br />tüketilen makarnanın sanayiye dönüşmesi, 1922 yılında Piyale'nin<br />kurucusu Hasan Tahsin Bey'in "Türk Makarna Fabrikası" adı altında ilk<br />işletmeyi kurmasıyla olmuştur. Türkiye'de kurulan ilk gıda sanayi<br />dallarından birisi olan makarnacılık, 1950'li yıllara kadar küçük<br />kapasiteli tesislerde devam etmiştir. 1960'lı yıllarda artan makarna<br />fabrikalarına, 1970'lerde açılan büyük ölçekli fabrikalar da<br />eklenince, Türkiye makarna üreten ülkeler arasında 5. sıraya<br />yükselmiştir.
|