CeyLaN |
14.Ocak.2019 04:25 |
Yunan ve Roma Söylenceleri
Yunan ve Roma Söylenceleri Yunan söylenceleri evrensel bir ün ve yaygınlık kazanmıştır. Yaklaşık MÖ 775 (Homeros, İlyada) ve tekrar yaklaşık MÖ 725 (Hesiodos, Theogonia) yıllarında yazıya geçen bu söylenceler, bizimkine çok benzeyen bir evreni anlatır. Tanrıları, kahramanları, insanlık durumuna ilişkin betimlemeleri, bizim insan davranışı üzerine edindiğimiz bilgilerle uyumludur. Yunan tanrıları büyük bir ailedir. Bu ailenin her bireyi farklı bir kişilik taşır. Sevgi, nefret, kıskançlık,gurur, tıpkı insan davranışını güdüledikleri gibi, onların davranışlarını da yönlendirir. Evreni yöneten ilktanrılar, kardeşleri, çocuklarıyla beraber insanların evrenini yöneten Zeus tarafından tahttan indirilirler. Zeus'un kızkardeşi (ve eşi) Demeler İle kızları Persephone, dünyanın kolay güzelliklerini, tanrılarınOlympos dağındaki görkemli saraylarına yeğlerler. Zeus'un erkek kardeşi Hades, Persephone'yikaçırdığında bizler Demeter'le beraber sevgili kızını yitiren bir annenin yaşadıklarını yaşarız. Zeus, İnsanlardan yazılı olmayan bir onurlu davranış yasasına uymalarını bekler. Kral Lykaonİasoyluları tanrılara ve insanlara saygılarını yitirdiklerinde, Zeus, neredeyse bütün ırkı bir sel felaketiyle yok eder. Bununla beraber onun yerine başka bir ırk yaratacağına söz verir ve bu sözünü tutar. Hesiodos'a göre Zeus, her biri öncekinden daha kötü olan beş insan ırkı daha yaratmıştır. Bugüninsanlar "eski güzel günler"den söz edip insan ırkının yaşayıp yaşamayacağını merak etmektedir. Hesiodos da aynı tutum ve kaygıya sahiptir. Onun kendi kuşağını betimlemesini bugünkü yaşamla karşılaştırmak ilginç olabilir. Romalıların Hercules (Herkül) dedikleri Herakles, en ünlü Yunan kahramanıdır. Başarıları o kadarbüyüktür ki, adı bugün de insanların karşılaştıkları herhangi bir büyük işe affedilmeye devam etmektedir.Güçlükler karşısında gösterdiği cesaret, güç ve kabiliyet hepimiz için davranış örneği oluşturur. Homeros'un llyada'sının sayfalarında, başka pek çok kahraman boy gösterir. Yunanlardan Akhilleusile Agamemnon; Tro-yalılardan Hektor, kendi kişisel arzularıyla halklarının gereksinmeleri arasında bir seçim yapmak zorundadır. Savaşları eski, ancak çektikleri acı çağdaştır. Yine, güçlükleri göğüslemedeki cesaretleri, onları, etkileyici ve aynı zamanda insani, bizim gözümüzde davranışları örnek alınacak kişiler yapar. Homeros, şimdiye kadar yazılmış olan en iyi serüven hikâyelerinden birinde, Troya Savaşı'ndan sonra eve dönen Odysse-us'u da izler. Odysseus'un kör Kykloplardan kaçışını; daha sonra sarayını işgal etmiş olan mağrur talipleri aldatışını görenler, kahramanların bu en dâhisini asla unutmayacaklardır. Dahası, Odysseus'un karısı Penelope edebiyattaki en Önemli kadınlardan biridir. Sadakati, yaratıcı zekâsı kocasınınkine denktir. Romalılar Yunan tanrılarını, söylencelerini benimsemiştir. Vergili us, Augustus Caesar ile, Roma'nınkuruluşunu yüceltmek için kendi söylencesi Aentid'i yazmıştır. Aeneid Homeros'un llyada'sının bittiği yerden kısa süre sonra başlayıp Troya-lı kahraman Aeneas'ın maceralarını anlatır. Vergilius, destanını Homeros'un iki destanına dayandırdığından bu iki yazann yapıtlarını, özellikle kahraman kavramlarını karşılaştırmak ilginç olacaktır. Vergilius'un Troya'nın yıkımını anlatan dramatik betimi edebiyattaki en güçlü betimlerden biridir. Ve Aneas'ın sevgilisi, Kartacaiı kraliçe Dido, dünyanın en asil kadın kahramanlarındandır. Aeneid gibi, Romulus ve Remus söylencesi de Roma'nın kuruluşunu anlatır. Tekrar de anonimdir. Daha eskidir ve Yunan geleneklerinin çok daha az etkisinde kalmıştır.
|