DİZGİCİ
 

TANIM Basılarak çoğaltılmak üzere matbaaya gelen bir orijinali (kitap, dergi, katalog, afiş, broşür, takvim vb.) sıcak dizgi veya foto dizgi (masa üstü yayıncılık) ile düzenleyen kişidir. GÖREVLER - Müşteri veya teknik elemanlarla görüşerek form taslaklarının boyutunu belirler, - Sıcak dizgi makinesinde veya bilgisayarda, yazı karakterlerini isteğe göre belirleyerek formdaki bilgileri girer, satır ve sütun genişliğini oluşturur, - Örneğe göre bilgilerin ve resim konulacak alanların sayfa düzenlemesini oluşturur, - Kapak çalışmalarında yer saha resimlerin renk düzenlemeleri üzerinde çalışır ve renkli sayfa çıktısı alarak müşteriyle görüşür, - Sıcak dizgi makinesinden çıkan yazıları çeşitli teknelere koyarak mürettipe gönderir, - Bilgisayarda yapılan çalışmaları asetata çeker ve resim konulacak alanların siyah-beyaz fotoğraflarını çeker, - Işıklı montaj masalarında montajcı ile işbirliği yapar, yazı dizgilerini resimle birlikte komple sayfa üzerinde düzenler (Bundan negatif film yapılır), - Müşteri tarafından yapılan düzeltmeye göre lüzumlu düzeltme işlemini yapar, - Sayfa dizgisi yapmış ise araya giren değişimlerin veya sayfanın numaralandırılmasını (sıraya koyma) yapar, - Filmin renk ayırımları ve düzgün olmayan yerlerin düzeltilmesi için çalışmayı fotomekanik bölümüne gönderir. (Negatif çekilen filmlerden pozitif elde edilir.) - Formun son şekli hakkında müşterinin görüş sahibi olabilmesi için resim ve yazı krokilerinin renksiz olarak yer aldığı bir çalışma yapar (Ozalit çalışması), - Ozalit baskı çalışmasını müşterilere gönderir ve müşteriler tarafından yapılan düzeltme üzerindeki son rötuşlarını dizgiye ve şekle yansıtır, - Matbaacılıkta dizgiye ait sembolleri tanır ve uygular, - Sıcak dizgi makinelerinin mekanik ve elektronik özelliklerini iyi tanır, onları dış etkenlere karşı korur, - Çalışmaları alüminyum plakasının yapımı için kalıpçıya gönderir. KULLANILAN ALET VE MALZEMELER Bilgisayar, masaüstü yayıncılık paket programları, scaner aleti, ışıklı montaj masası, büro malzemeleri, linotype (satır halinde dizgi yapan sıcak dizgi makinesi), monotype (tek harf halinde dizgi yapan sıcak dizgi makinesi), harf karakterleri, espaslar, yedek espaslar, kumpas, espas temizleme teknesi, ahşap veya metal yazı tekneleri. MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Dizgici olmak isteyenlerin; - Şekil ilişkilerini görebilen, - Ayrıntı ve değişikliklere dikkat edebilen, - Göz ve ellerini eşgüdümle kullanabilme gücüne ve estetik görüşe sahip, - İleri derecede miyop (6 diyoptrinin üzerinde) olmayan, - Kronik bronşit, akciğer hastalıkları, doğuştan veya sonradan kazanılan yürek hastalıklarından birisine sahip olmayan, - Başkaları ile işbirliği içinde çalışabilen, - Yazım kurallarını iyi bilen veya uygulayan, - Vücut gücünün en az p'ine sahip olan kimseler olmaları gerekir. ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI Sıcak dizgicilerin çalışma ortamı çok sağlıklı olmayıp, çok gürültülüdür. Foto dizgide çalışanlar ise, matbaaların büro bölümlerinde çalışırlar. Ortam pak ve iyi aydınlatılmıştır. Yazılı metinlerdeki verilerle ilgilidirler. Gerektiğinde tipo ve ofset baskıcılarla, serigraflarla iletişim halindedirler. ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI Dizgiciler, matbaalarda, basım ve yayınevlerinde çalışırlar. Ayrıca kendi işyerlerini açabilirler. Bu iş artık bilgisayarda masaüstü yayıncılık programları ile yapılmaktadır. Günümüzde basımevi grafikerliği ile dizgicilik iç içe girmiş durumdadır. Masa üstü yayıncılık paket programlarını ve gelişmiş diğer mesleki paket programlarını kullanabilen elemanlara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu yönde kendini geliştiren elemanların iş bulma olanakları her vakit vardır. MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Mesleğin eğitimi, yeterli müracaat olması durumunda tüm mesleki eğitim merkezlerinde verilmektedir. MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI Çıraklık eğitimine başlayabilmek için; - En az ilköğretim okulu mezunu olmak, - 14 yaşını doldurmuş 19 yaşından gün almamış olmak, ancak, 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitimden geçmemiş olanlar, yaşlarına ve eğitim seviyelerine müsait olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabilir. - Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya müsait olmak, - Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri sahibi ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gereklidir. Meslek liselerinde eğitim görebilmek için ise; ilköğretim okulunu bitirmek ve iş lisesi başvuru şartlarına sahip olmak gerekmektedir. EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ - Dizgici mesleğinin eğitim süresi idadi veya daha üst düzeyde umumi eğitim görmüş olanlarda 1 yıl, ilköğretim mezunu olanlarda ise 2 yıldır. Haftanın 5 günü işyerinde uygulamalı, 1 günü ise okulda teorik eğitim görülür. - Basımevi iş lisesi ve endüstri iş lisesinde de eğitim süresi 4 yıldır. Bu okullarda da öğrenciler haftada 3 gün işletmelerde pratik, 2 gün okulda teorik eğitim görürler. MESLEKTE İLERLEME - Meslekte üstat ve üstat öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Mesleki eğitim merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik eğitimlerine de devam edebilirler. Dizgici mesleğinde ustalık eğitimi çalışma süresi 1 yıldır. - Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici" belgesine sahip çalışanın olması zorunludur. - Iş liselerinin “Matbaa”, “Matbaacılık”, “Dizgi” bölümünden mezun olanlar istedikleri takdirde, bitirdikleri alan, kol ve bölümlerinin devamı niteliğinde veya buna en yakın programların uygulandığı iş yüksekokullarına istenilen şartları taşımaları durumunda sınavsız olarak yerleştirileceklerdir. BENZER MESLEKLER: Ofset Baskıcı, Tipo Baskıcı, Serigraf, Grafiker (matbaa grafikeri), Reprodüksiyon ve Klişeci. BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU Çıraklık eğitimi kapsamındaki çıraklara eğitimleri süresince, endüstri iş lisesi öğrencilerine ise üçüncü sınıftan itibaren, işletmelerde yapacakları beceri eğitimi esnasında işverenlerce, asgari ücretin % 30'undan az olmamak üzere ücret verilir. Döner sermayesi bulunan iş liselerinde işçilik hakkı olarak öğrenciye belli bir ücret ödenmektedir. Bu meslekte çalışanlar; çalıştıkları işyerlerinin büyüklüğüne, sendikalı olup olmamalarına veya halk kesiminde ya da özel kesimde çalışmalarına bağlı olarak değişen ücretler almaktadırlar. Ücretler asgari ücretin 2 ila 4 katı arasında değişmektedir. DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER - İlgili Eğitim Kurumları, - Türkiye İş Kurumu Umumi Müdürlüğü Iş Danışma Merkezi, - Bünyesinde Iş Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri. Kaynak: iskur