ENDÜSTRİYEL OTOMASYON TEKNİSYENİ
 

TANIM İleri teknolojiyi kullanan üretim ve hizmet sektörlerinde; üretim ve bilişim cihazlarının montajı, devreye alınması, işletilmesi, bakım-onarımlarının yapılması, geliştirilmesi, programlanması ve işletme şartlarına müsait otomasyon sistemlerinin (elektrik, elektronik, mekanik, programlama vb.) tasarlanması, kurulması ve uygulanması işlerinde çalışan kişidir. GÖREVLER - Endüstriyel üretim yapan ve otomasyon teknolojilerinin kullanıldığı fabrikalarda mühendis, teknik öğretmen ve teknikerlerin gözetiminde; otomatik kontrol, endüstriyel tasarım ve üretim ile işletim sistemlerinin kurulması, bakımı ve işletmeye alınması aşamalarında görev alır, - Endüstride kullanılan bilgisayarlı sayısal denetimli ve otomatik tezgahların işletim programını hazırlar, - Bilgisayar ve bilgisayarlı sistemleri kullanarak denetim cihazlarının bilgisayar programını yapar ve denetim eder, - Hava, ısı ya da basıncı ayarlayan aletlerin düzenli bakımını yapar, - Bozulan aletleri sökerek onarır, yeniden ayarlar, - Bilgisayar destekli teknik resim çizebilir. KULLANILAN ALET VE MALZEMELER - Bilgisayar ve ilgili yazılımlar, - Programlanabilir denetim aletleri, - Elektropnömatik ve elektrohidrolik dönem elemanları, - Her türlü sensörler (algılama-hissedici sensörler, basınç sensörü, düzen sensörü, sıcaklık sensörleri, nem sensörü, ışık sensörü) - Ölçüm cihazları (takometre, manometre, ampermetre, voltmetre, watmetre), - Elektrik ve elektronik dönem elemanları, - Kablolar, entegre devreler, diot, transistör, felt, her türlü dijital ölçü aletleri, termokupul, - Mikroişlemciler. MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Endüstriyel Otomasyon Teknisyeni olmak isteyenlerin; - Fen bilimlerine ve matematiğe ilgili ve bu alanlarda başarılı, - Mekanik ilişkileri görebilen, - El ve parmak becerisine sahip, - Sesleri ayırdedebilme yeteneğine sahip, - İnce ayrıntıları algılayabilen, dikkatli ve titiz, - Alet ve makinelerle uğraşmaktan hoşlanan, - Başkaları ile işbirliği içinde çalışabilen, - Dikkatli, sabırlı ve titiz kimseler olmaları gerekir. İşitme kusuru, el, kol ya da ayaklarını kullanmada güçlükler mesleğin yürütülmesine mani olabilir. ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI Endüstriyel Otomasyon Teknisyenleri, endüstriyel üretim yapan, çağdaş teknolojiye sahip fabrika ve laboratuar ortamlarında çalışırlar. Iş elemanları genellikle işlerini oturarak yürütürler. Görevleri diğer çalışanlarla işbirliği içinde çalışmayı gerektirir.Çalışma ortamı bol ışıklı, sıcak ya da soğuk, gürültülü, pis olabilir. Çalışırken elektrik çarpması ya da makine kazası gibi tehlikelere maruz kalınabilir. Endüstriyel otomasyon teknisyenleri çalışırken meslektaşlarıyla, işçilerle, makine mühendisleri, elektrik mühendisleri, elektronik mühendisleri, sistem mühendisleri ve denetim mühendisleri ile iletişim halindedir. ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI Endüstriyel Otomasyon Teknisyenleri; petro kimya, gıda, otomotiv, elektronik vb.sektörlerde daha çok otomatik kumanda cihazlarının üretildiği ve uygulandığı büyük, orta ve küçük ölçekli işletmelerde teknisyen olarak görev yaparlar. İş bulma olanakları yönünden kızlar ve erkekler arasında ayrım görülmemekle birlikte, bu mesleğin eğitimine namzet olan kız öğrencilerin oranı -20 arasındadır. Kamuda görev alınmak istenildiğinde; Daimi İşçi Sınavı (DİS) ya da Halk Personeli Seçme Sınavında (KPSS) başarılı olmak ve tercih sıralaması sonunda mesleği ile ilgili açık kadrosu bulunan bir halk kurumuna atanmaya hak kazanmak gerekmektedir. Daha çok endüstrinin gelişmiş olduğu bölgelerde ve ileri teknolojinin kullanıldığı işletmelerde iş bulma olanağı yüksektir. Anadolu Teknik Lisesi mezunlarına doğrudan İŞYERİ AÇMA BELGESİ verildiğinden isterlerse kendi adlarına işyeri açabilirler. Mesleklerinde iş bulma sorunu olduğunda ya da işsiz kalmaları halinde; elektrik ve elektronik teknisyenlerinin yaptığı işlere de namzet olabilirler, bilgisayar programcılığı yapabilir, makinaların otomasyon proğramlarını hazırlayabilirler. MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Mesleğin eğitimi Anadolu teknik liselerinin Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri bölümlerinde verilmektedir: MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI Mesleğin eğitimine giriş için; - İlköğretim okulu mezunu olmak, - Merkezi sistemle yapılan Ortaöğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavında bu bölümü tercih ederek başarılı olmak gerekmektedir. EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır. Bu bölümde umumi olarak öğrencilere; fabrika üretim ve otomasyon sistemleri, robotik, dijital elektronik, mikrobilgisayar,programlama, network teknolojisi, ölçme ve kontrol, CAD/CAM teknolojisi, multimedya ve teknik ingilizce konularında yeterlilik kazandırılmaktadır. Hazırlık sınıfında 1 yıl süreyle İngilizce, Matematik ve Bilgisayar dersleri okutulmaktadır. Eğitim süresince umumi kültür dersleri (Matematik, Fizik, Kimya) yanında sınıflara göre aşağıdaki iş dersleri okutulmaktadır. 9. sınıfta, Elektrik - Elektronik, Bilgisayar, Mekanik, CAD/CAM prog., Mühendislik Matematiği dersleri verilmektedir.. Bu derslerin içeriği kendi bölümleriyle aynıdır ve daha çağdaş laboratuarlarda eğitimi verilmektedir. 10. sınıfta öğrenciler Elektronik ve Mekanik olarak ikiye ayrılarak eğitimine devam eder. 11. sınıfta Elektronik bölümü Öğrencileri; Bilgisayar Programlama, Bilgisayar Ağları, Denetim Teknolojisi, Mekatronik (Bilgisayar, Elektrik - Elektronik ve Mekaniğin kullanılarak dönem tasarımlarının yapılması) derslerini almaktadır. Mekanik Bölümü Öğrencileri; Fabrika Otomasyon Teknolojileri, Bilgisayar Denetim Sistemleri, Bilgisayar Ağları derslerini almaktadır. 12. sınıfta Elektronik bölümü: Dijital Elektronik, Bilgisayar Ağları, Mekanik bölümü, Otomatik Üretim Teknolojisi, Fabrika Otomasyon Sistemleri olarak ikiye ayrılarak eğitimlerine devam ederler. MESLEKTE İLERLEME Endüstriyel Otomasyon Teknisyenleri çalıştıkları kurum, kuruluş ve işletmelerde ustabaşı, şef vb. olabilirler. Çalışılan işletmelerde hizmet-içi eğitim proğramlarıyla fabrika otomasyonu, bilgisayar proğramcılığı, makine tasarımı, bakım-onarım gibi bölümlerde uzmanlaşma olanakları vardır. Anadolu Teknik Liselerinin Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri bölümlerinden mezun olanlar, istedikleri takdirde, Biyomedikal Cihaz Teknolojisi, Elektrik, Elektrik-Elektronik, Elektronik Haberleşme, Endüstriyel Elektronik, Endüstriyel Otomasyon, Ev Cihazları Teknolojisi, Hidroelektrik Santraller, Mekatronik, Otomotiv, Radyo ve TV. Tekniği önlisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler. BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU Kazanç, çalışılan sektör ve işletmeye göre değişmektedir. Halk sektöründe derece, kıdem ve “teknik hizmetler” sınıfındaki tazminatlara göre ücret alınmaktadır. Özel sektörde çalışanlar için kazanç durumu işyerinin büyüklüğüne, etkinlik alanına, çalışanların deneyim ve işindeki başarısına göre farklılıklar göstermekte olup genellikle ilk işe girişte asgari ücretle başlanmaktadır. Ancak, işletmelerin ileri teknoloji kullanmaları ve otomasyona geçilmesiyle beraber bu alanda eleman ihtiyaçları artmış olduğundan, endüstriyel otomasyon teknisyenlerinin ücretleri diğer iş sahiplerine göre daha çok olmaktadır. Piyasada deneyimli ve işinde başarılı bir iş elemanı asgari ücretin 2-3 katı ücret alabilmektedir. Kendi işini kuranların kazançları da sektördeki gelişmelere ve kişinin başarısına bağlıdır. DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER - İlgili Eğitim Kurumları, - Türkiye İş Kurumu Umumi Müdürlüğü Ankara Iş Danışma Merkezi, - Bünyesinde Iş Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.