Türkiyenin Bitki Örtüsü
Türkiyenin Nebat Örtüsü Bitki Örtüsü, Maki Nebat Örtüsü, Türkiye Nebat Örtüsü, Bozkır Nebat Örtüsü, Yüksek dağ çayırları Türkiye sınırları içerisinde aynı anda farklı iklim tipleri görüldüğünden dolayı Türkiye’nin nebat örtüsü çeşitleri diğer birçok ülkeye oranla daha gelişmiş özelliktedir. Türkiye’nin nebat örtüsü özellikleri incelenerek ilgili bölgeye yargıç olan iklim hakkında da bilgi edinilmesi mümkündür. Türkiye’nin nebat örtüsü denildiği vakit insanların aklına insan eliyle müdahale olmaksızın doğal bir şekilde ilgili coğrafyada yetişme alanı bulan bitkiler gelmelidir. Bu vaziyet ülkemizde ele alındığında bozkırlar, çayırlar ve ormanlar Türkiye sınırları içerisinde görülen nebat örtüsü tipleridir. Bitkiler yapısal olarak incelendiğinde bitkilerin yaşam sürebilmesi için suya ve toprakta yar saha minerallere ihtiyaç duydukları görülmektedir. Ayrıca coğrafyaya yargıç olan iklim tipi de bölgede yetişme alanı bulabilen bitkileri ağırbaşlı anlamda etkiler. Dünya genelinde her yerin iklimsel özellikleri, su potansiyeli ve topraktaki mineral değerleri farklı olduğundan dolayı coğrafi alanların nebat örtüsü bakımından farklı olduğu söylenebilir. Coğrafya bilimcileri yaptıkları araştırmalar sonucunda nebat örtüsünün gelişmesine bazı faktörlerin aşırı derecede etkili olduğunu tespit etmişlerdir. Nebat örtüsünün gelişmesinde etkin rol oynayan faktörler sırasıyla iklim, yer şekilleri ve toprak özellikleridir. Bu esas faktörler ilgili bölgede hangi nebat örtüsünün oluşabileceği konusunda ağırbaşlı derecede büyük etkiye sahiptir. Kısaca bu faktörlerin nebat örtüsünü belirlediğini de söylemek mümkündür. Türkiye’nin nebat örtüsü incelendiğinde karşımıza yüksek dağ çayırları, bozkırlar, makiler ve ormanlar çıkmaktadır. Ülkemizdeki nebat örtülerini daha iyi tanımanız için sizlere bu nebat örtüsü tiplerini maddeler halinde anlatmaya çalışacağız. Maki: Bu nebat örtüsü Akdeniz ikliminin yargıç olduğu bölgelerde gözlemlenir. Umumi olarak maki nebat örtüsünde kuraklığa dayanıklı yapıda olan, her mevsim yeşil kalabilen, aşırı derecede uzamayan yani bodur yapıdaki katı yapraklara sahip olan ağaçlar ve çalılar yer almaktadır. Akdeniz ikliminin görüldüğü bölgeler de aslında ilk etapta çeşitli ağaçlar yer almaktaydı ancak vakit içerisinde bu ağaçlar tahrip edildikten sonra bir çalıyı andıran nebat örtüsü olan makiler meydana gelmiştir. Maki adı verilen nebat örtüsü incelendiğinde menengiç, zakkum, zeytin, keçiboynuzu ve defne gibi bitkilerin maki grubunda yer aldığı görülebilir. Maki nebat örtüsü bazen bölgelerde aşırı sık bazen bölgelerde ise seyrek yapıda olabilir. Bu vaziyet tamamen coğrafyanın özellikleri ile alakalı değişmektedir. Orman: Ormanlar suyu aşırı derecede sevdiğinden dolayı ülkemizde yer saha ormanlar incelendiğinde ormanların büyük bölümünün kıyı kesimlerde yer aldığı gözlemlenmektedir. Ülkemizdeki ormanlar umumi olarak iğne yapraklı ve geniş yapraklı olmak üzere sınıflandırılır. İğne yapraklı ormanlar su potansiyelinin düşük ve yükseltinin çok olduğu kesimlerde görülürken geniş yapraklı ormanlara su potansiyelinin yüksek ve yükseltinin alçak olduğu kısımlarda rastlanmaktadır. Ülkemiz birçok ülkeye oranla ormansal saha bakımından varlıklı olduğundan dolayı orman sanayisinin bu nebat örtüsü sayesinde geliştiğini söylemek mümkündür. Yüksek dağ çayırları: Adından da anlaşılabileceği gibi yüksek dağ çayırları yükseltinin aşırı derecede çok olduğu kesimlerde görülmektedir. Orman örtüsünün bitip yükseltinin arttığı kısımlarda umumi olarak yüksek dağ çayırlarına rastlanmaktadır. Yüksek dağ çayırlarının ülkemizde görülme alanları Kuzey Anadolu Dağları ve Toroslardır. Ayrıca Erzurum Kars ve Ardahan platolarında da yaygın bir şekilde yüksek dağ çayırlarına rastlamak mümkündür. Neredeyse yılın tamamında yüksek dağ çayırları yeşil olarak kaldığından dolayı ilgili kesimlerde hayvancılık birçok yere oranla gelişmiştir. Bozkır: Genel olarak karasal iklimin görüldüğü kısımlarda gözlemlenen bozkır nebat örtüsü ilkbahar döneminde yeşeren, yaz döneminde ise sararıp solan çayırlardan ve otlardan meydana gelmektedir. En çok görülme alanı karasal iklimin hissedilir bir şekilde gözlemlendiği İç Anadolu bölgesidir. Ayrıca Güneydoğu Anadolu Bölgesinde de yaygın bir şekilde bozkırlar yer almaktadır. Bozkır nebat örtüsü ilgili bölgelerde yer saha ormanların vakit içerisinde tahrip edilmesi sonucunda meydana gelmiştir. Bu nedenden dolayı bozkırların yer aldığı bölgeler de yer yer ağaçlıkların olduğu gözlemlenebilir. Bozkır alanlarını ağaçlandırmak adına çeşitli çalışmalar yapılsa da iklim şartları buna müsaade etmediğinden dolayı yapılan ağaçlandırma çalışmalarından alınan verim aşırı derecede düşüktür. Nebat örtüsü konusunu kavradıysanız toprak nasıl oluşur makalesine de göz atın.
|