İdare Hukuku MERKEZi YÖNETiM : Halk hizmetleri ve faaliyetlerinin merkezden yönetilmesi, başkente bağlı bir taşra teşkilatı ve sisteminin oluşturulmasıdır. Merkezin taşra örgütleri, merkezin buyruk ve direktiflerini bulundukları bölgede uygulamakla görevli mülki yönetim birimleridir. YERiNDEN YÖNETiM : Merkezin üstlenmediği bazı halk hizmetlerinin merkezden ayrı ve özerk halk idareleri tarafından yürütülmesidir. YETKi GENişLiĞi iLKESi : Merkezi idarenin taşra teşkilatında bulunan en üst yöneticilerin, merkezi yönetime danışmadan kendiliğinden karar alabilmesi ve kararları uygulayabilme yetkisidir. ( Örn: içişleri bakanlığının belli konularda Valiye yetki vermesi gibi ) NOT : Yetki genişliği illerde sadece Valiye verilmiştir. iDARi VESAYET : Merkezi yönetimin, belli ölçüde özerkliğe ve bağımsızlığa sahip, yerinden yönetim kuruluşları üzerindeki denetleme yetkisidir. NOT : idari vesayet, idarenin bütünlüğü ilkesinin sonucudur. GERÇEK Kişi -Her birey doğumundan ölümüne kadar gerçek kişidir. (hukuk açısından)-Gerçek kişilik ölüm ve gaiplik hallerinde sona erer.-Hak Ehliyeti : Haklara ve borçlara sahip olabilme halidir. Medeni Kanuna göre hak ehliyeti, sağ ve tam doğmak koşuluyla, ana rahmine doğduğu anda kazanılır.-Fiil Ehliyeti : Kişilerin kendi lehine hakları kullanabilme yeteneğidir. Fiil ehliyetine sahip olabilmek için;-Ayırt etme gücüne sahip olmak-Ergin olmak-Kısıtlı olmamak-Tam Ehliyetliler : Ergin (Reşit) olanlar, ayırt etme gücüne sahip olanlar ve kısıtlı olmayanlar.-Tam Ehliyetsizler : Ayırt etme gücü olmayan küçük ve ayırt etme gücü olmayan reşitler.-Sınırlı Ehliyetsizler : Ayırt etme gücü olan küçük veya ayırt etme gücü olan kısıtlılar.-Sınırlı Ehliyetliler :Ayırt etme gücüne sahip, ergin ama kendilerine yasal danışman atananlar. TÜZEL Kişi -Gerçek kişiler hak ve yükümlülüklere sahip, ancak belirli bir amaçla kurulmuş olan insan ya da mal topluluklarından oluşan bağımsız varlıklardır.-iki türlü tüzel kişilik vardır;-Kişi toplulukları (dernekler,şirketler,belediyeler,köyler vb.)-Mal toplulukları (Vakıflar,üniversiteler,hastaneler vb.)A)Kamu Hukuku Tüzel Kişileri :Kamu otoritesine sahip, halk görevi yapan tüzel kişilerdir. (TRT, üniversiteler, Belediye)B)Özel Hukuk Tüzel Kişileri :Özel hukuk alanında bir hukuki işlemle kurulmuş olan tüzel kişilerdir. (şirketler, dernekler, vakıflar vb.) TÜZEL KişiLiĞiN SON BULMASI a)infisah (Dağılma) : Amacın gerçekleşmesi, süresinin dolması gibi nedenlerle kendiliğinden son bulabilir. b)Fesih (Dağıtılma) : Tüzel kişilerin kuruluş amacı ahlaka ve hukuka aykırı hale gelmişse, mahkeme kararıyla dağıtılabilir.