TANIM Her tür sebzenin müsait koşullarda üretilmesi, saklanması ve dağıtılması ile ilgili çalışmaları tarım mühendisinin gözetiminde yapan kişidir. GÖREVLER - Üretimi yapılacak sebzenin özelliklerine elverişli iklim ve toprak yapısını belirlemeye çalışır. Bunun için sebze üretimi yapılacak toprağı analiz ettirir, - Sebze üretilecek yerin seçimini yapar, üretim yapılacak sebzenin türü ve özelliklerine göre aşağıdaki yöntemlerle toprağın hazırlanmasını sağlar, Mesura: Toprağın balık sırtı (karık usulü) şeklinde hazırlanması (birçok sulama tekniğine uygundur), Tava: Toprağın kenarlarının üretim yapılacak alandan yüksek olarak hazırlanması (salma sulama tekniğine uygun), Tahta: Üretim alanının yüksek olacak şekilde düzenlenmesi (sızma sulama tekniğine uygun), - Belirlenen üretim yöntem ve tekniğine göre araç gereçlerini hazırlar, - Fide üretimi için yastık (toprağın tohum ekimine müsait hale getirilmesi) hazırlar, ekimini yapar ve yetiştirir. Örneğin domates, patlıcan, biber fidesi gibi, - Ekim ve dikim işlemlerini mevsimsel özellikleri de dikkate alarak gerçekleştirir, - Fidelerin, ilaçlanması ve müsait sulama teknikleriyle (yağmurlama, damla, salma, sızma) sulanması işlemlerini yapar, - Yetiştirilen bitkinin özelliğine göre müsait hasat zamanını belirler ve hasat işlemini gerçekleştirir (tek hasat, kademeli hasat), - Ürünlerin müsait koşullarda saklanmasını ve dağıtımını sağlar, - İşçi sağlığı ve iş güvenliği açısından mesleğin gereklerini yerine getirir (ilaçlama, söküm vb. aşamalarda ). KULLANILAN ALET VE MALZEMELER - Toprak işleme alet ve makineleri (traktör, pulluk, çapa, kürek, bel, tırmık), - Tohum veya fide dikim alet ve makineleri, - Sulama, gübreleme ve ilaçlama araç-gereç ve makineleri, - Hasat toplama araç-gereç ve makineleri, - Tohumlar, fideler, gübreler, ilaçlar. MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Sebze üretim teknikeri olmak isteyenlerin; - Temel bilimlere meraklı, özellikle biyoloji ve botaniğe karşı ilgili ve bu alanda başarılı, - Açık havada çalışmaktan hoşlanan, - Araştırma ve inceleme merakı olan, - Ekonomiye ve ticarete alaka duyan, - Bedence sağlıklı ve dayanıklı, kimseler olması gerekir. ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI Sebze üretim teknikeri genellikle açık alanda, arazide çalışmaktadır. Vakit vakit soğuk, sıcak, ıslak, rutubetli, tozlu bir ortamda bulunur. Çalışırken birinci derecede bitkilerle ilgilidir. Bu sırada müşterilerle, meslektaşlarıyla, tarım mühendisleriyle, diğer çalışan yardımcı personelle iletişim halindedirler. ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI Sebze üretim teknikerleri Tarım Bakanlığına bağlı merkez ve taşra teşkilatında, üniversitelerin araştırma ve geliştirme merkezlerinde, özel sektöre bağlı sebze, fide ve süs bitkisi yetiştiriciliği yapan işyerlerinde, tohum, tarımsal ilaç, gübre satışı yapılan işyerlerinde de çalışabilirler. Bu iş elemanlarının büyük çoğunluğu özel sektör işyerlerinde istihdam edilmektedir. Sebze Üretim Teknikerliği mesleği kendi işini kurmak isteyenlere de imkan sağlamaktadır. Zira nüfusun yarısının tarımla uğraştığı ülkemizde sebze, meyve fidesinin pazarlanmasında pazarlama sorunu yaşanmamaktadır. MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Mesleğin eğitimi, üniversitelerin “Sebze Üretimi” önlisans programında verilmektedir. MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI - Iş liselerinin Çay Teknolojisi, Süs Bitkileri, Tarım, Tarım bölümlerinden mezun olanlar “Sebze Üretimi” ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler. - Iş liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da liselerden mezun olanlar/olacaklar ise, sınavsız yerleştirme sonunda kontenjan kalırsa, ek yerleştirme ile açık olan programlara, isteklerine ve ÖSS puanlarına göre yerleştirilebilmektedirler. Bunun için bu kişilerin ÖSYM Başkanlığınca yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girmeleri ve yeterli “Eşit Ağırlıklı-EA-1” puanı almaları gerekir. EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ Eğitimin süresi 2 yıldır. Eğitim süresince tarım alanında nitelikli, çağdaş tarım araç gereçlerini kullanabilen, ara eleman yetiştirmek için; Türk Dili, Atatürk İlkeleri ve İnkilap Tarihi, Yabancı Dil... gibi umumi kültür derslerinin yanında tarımsal botanik, toprak bilgisi, tarımsal ekoloji, bilgisayar, tarım ekonomisi, umumi sebzecilik, sebzecilik uygulamaları, umumi seracılık, sebze fidesi yetiştiriciliği, mantar yetiştiriciliği, sebze tohumculuğu, sulama teknikleri, istatistik ve tecrübe teknikleri, nebat fizyolojisi, nebat besleme ve gübreleme, bahçe bitkileri zararlıları ve savaşımı, tarımsal kooperatifçilik, bahçe bitkilerinde mekanizasyon, tarımsal yayım ve iletişim, bahçe bitkileri hastalıkları ve savaşımı, bahçe bitkileri muhafazası ve pazara hazırlık gibi mesleki dersler okutulmaktadır. MESLEKTE İLERLEME Sebze üretim teknikeri, başarılı olduğu takdirde, işyerinin büyüklüğüne göre amir, şef, şef yardımcısı..vb. düzeyde sorumluluklar alabilir. Ayrıca, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı'nda başarılı olduğu takdirde; Bitkisel Üretim lisans programına dikey geçiş yapabilir, çeşitli araştırma enstitülerinin kurslarına katılabilir (mantar yetiştiriciliği, zeytin yetiştiriciliği vb) Tarım Bakanlığının açtığı Ekolojik Tarım kurslarına katılarak ekolojik üretim konusunda kendini geliştirebilir. BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU Mesleki eğitim süresince isteyen öğrenciler Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağlamış olduğu öğrenim kredisi ve vatan hizmetlerinden faydalanırlar. Vakıfların, halk ve özel kuruluş ve kuruluşlarının sağladığı burslardan yararlanabilirler. Sebze üretim teknikerlerinin kazançları çalışılan sektöre ve meslekteki deneyimine göre değişiklik göstermektedir. Özel sektörde ücretler anlaşmalara göre belirlenmektedir. Genellikle asgari ücretle işe başlalayıp, asgari ücretin 2-3 kat düzeyine çıkabilmektedir. Kendi işyerinde çalışanların kazançları sektördeki gelişmelere ve kişinin başarısına bağlıdır. DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER - İlgili Eğitim Kurumları, - Türkiye İş Kurumu Umumi Müdürlüğü Ankara Iş Danışma Merkezi, - Bünyesinde Iş Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri. Kaynak: İskur