TANIM 750 KW’dan daha küçük ana makine ile yürütülen ve yakın kıyısal sefer bölgesinde çalışan gemilerin, başmakinistinin dışında makine bölümünde makineyi sevk ve yönetim eden kişidir. GÖREVLER - Ana makinenin (gemiyi götüren makinenin) ve geminin elektriğini sağlayan yardımcı makinelerin yağ, su, yakıt ile egzoz basınçlarını denetim eder, noksan olduğunda ikmal yaptırılmasını sağlar. - Ana makine ve yardımcı makinelerin mazot tanklarına, ana mazot tanklarından yakıt transferi yapar. - Basınçlarda ani düşmeler olursa tehlikeli durumu atlatacak müdahaleyi yapar ve başteknisyene havadis, bilgi, salık verir. - Pompaların ve elektrik motorlarının basınçlarını denetim eder, arıza yaptığında yedeklerini devreye sokar. - Günde 4’er saat olmak üzere yanındaki yardımcı elemanla vardiya tutar. - Gemide yapılamayacak bir parça varsa dışarıya atölyelere gönderip yerlerine yedeklerini takar. - Makineyi kalkışa hazırlar. - Kazanı yakar, makineyi ısıtır, makineye hava çıkartıp soğutma suyu tanklarının noksan sularını tamamlar ve separatörü çalıştırıp yağı ısıtır. KULLANILAN ALET VE MALZEMELER - Açıkağız anahtar takımı, yıldız anahtar takımı, lokma anahtar takımı. - Tornavidalar, çekiç, pense, su anahtarları, kaynak makinesi, matkap, hidrolik, kumandalı pompa, hidrolik hortumu. - İspiral (jet motor), avadanlık, kaynak gözlüğü, levye, elektrot, lehim makinesi, torkmetre, kumpas, mikrometre, otomatik ve elle çalışan cerankallar. - Ayboldlar-kilitler, tel sabonlar, kalın ipler. MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Gemi makineleri teknisyeni olmak isteyenlerin: - Fiziğe ,özellikle mekanik konusuna ilgili ve başarılı, - Göz-el koordinasyonu, feza ilişkilerini görebilme yeteneği gelişmiş, - Bedence güçlü, dikkatli ve sabırlı - Açık denizlerde çalışmaktan hoşlanan, kimseler olması gerekir. ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI Gemi makineleri teknisyenleri gemi makinesinin eski veya yeni olmasına göre rahat yada çok çok gürültülü, yağlı, ağır kokulu (yağ veya mazot v.b.) sıcak bir ortamda bulunur. Ayrıca, gemi fırtınaya yakalandığında sallantı, deniz tutması,stres ve işbirliği gerektiren koşullarda çalışır. Burada herkesin kendi görevi vardır ve acil durumlarda herkes makineye iner. Başmakinist ve meslektaşları ile iletişim içerisindedir. ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI - Gemi makineleri teknisyenleri, gemilerde, tersanelerde ve motor atölyelerinde çalışırlar. Ayrıca, devlete ait motor üretim ve bakım atölyelerinde üstat olarak çalışabilirler. - Teknisyenler gemi haricinde, gemilere önderlik eden gemi şirketlerinde ve özel oto servislerine başvuruda bulunarak kendilerine iş bulabilirler. MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Mesleğin eğitimi Anadolu Denizcilik Iş liselerinde, Denizcilik ve Su Ürünleri Iş lisesinde, Anadolu Iş liselerinde verilmektedir. MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI Mesleğin eğitimine giriş için; - İlköğretim okulu mezunu olmak, - Milli Eğitim Bakanlığı tarafından merkezi sistemle yapılan Ortaöğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavında başarılı olmak gerekmektedir. EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ Eğitimin Süresi: 4 yıl sürelidir. Eğitimin İçeriği: Lise umumi kültür ve bölüm dersleri yanında, öğrencilere eğitimleri boyunca Yüzme, Klavye, Teknik Resim, Denizcilik Bilgisi, Iş Bilgisi, Iş Resmi, Umumi Mekanik ve Dayanım Bilgisi, Temel Gemi Elektriği ve Elektroniği, Makine Elemanları, Gemi Malzemeleri Bilgisi, Termodinamik, Hidrolik-pnömatik, Deniz Güvenlik dersleri verilir. MESLEKTE İLERLEME Meslek liselerinin “Gemi Makineleri” bölümlerinden mezun olanlar, istedikleri taktirde, Endüstriyel Kalıpçılık, Hasat Sonrası Teknolojisi, Makine, Makine Yağları ve Yağlama Teknolojisi, Mekatronik, Sondajcılık, Tarım Alet ve Makineleri, Metalurji Malzeme, Gemi Makineleri, Otomotiv, Oto Boya Karoseri Doğrultma Teknikerliği, Metalografi ve Malzeme Muayenesi ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler. Anadolu Iş liselerinin Gemi Makineleri bölümünden mezun olanlar Makine Resmi ve Konstrüksiyonu Öğretmenliği, Mekatronik Öğretmenliği ile Otomotiv öğretmenliği programlarına başvurdukları takdirde, ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir. - Sınırlı Makine Zabiti unvanını aldıktan sonra 2 yıl açık denizde çalışanlar açılan “Sınırlı Başmakinist” sınavında başarılı olurlarsa SINIRLI BAŞ MAKİNİST unvanını alırlar. - Sınırlı Başmakinist olarak 2 yıl açık denizde çalıştıktan sonra açılan “Makine Zabiti “sınavında başarılı olurlarsa MAKİNE ZABİTİ unvanını alırlar. - Makine Zabiti olarak 2 yıl açık denizde çalıştıktan sonra açılan “İkinci Makinist”sınavında başarılı olurlarsa İKİNCİ MAKİNİST unvanını alırlar. - İkinci Makinist olarak 2 yıl açık denizde çalıştıktan sonra açılan “Başmakinist “sınavında başarılı olurlarsa BAŞMAKİNİST unvanını alırlar BENZER MESLEKLER: Motor Teknisyeni. BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU - Mesleğin eğitiminde 3308 sayılı Iş Eğitimi Kanunu gereğince, işletmelerde uygulamalı eğitim gören öğrencilere, asgari ücretin 0'undan az olmamak üzere ücret ödenmektedir. - Pratik eğitimleri boyunca iş kazası, iş riski ve iş hastalıkları ile ilgili sağlık sigorta primleri devletçe karşılanmaktadır. - Gemilerin ve gemi firmalarının büyüklük ve gelişmişlik durumuna göre ücret değişikliği göstermekle birlikte açık deniz stajını yapıp Başbakanlık Denizcilik Müsteşarlığının açmış olduğu sınav sonucunda “Sınırlı Makine Zabiti” yeterlilik belgesini aldıktan sonra 1000-1300 dolar arasında aylık maaş ile işe başlarlar. DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER - İlgili Eğitim Kurumları, - Türkiye İş Kurumu Umumi Müdürlüğü Iş Danışma Merkezi, - Bünyesinde Iş Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.