KONTROL VE ENSTRÜMANTASYON TEKNOLOJİSİ TEKNİSYENİ TANIM Endüstriyel üretimdeki işlemlerin kontrolü (Mamulün üretim sürecinin ölçümü) amacıyla otomatik ve bilgisayarlı denetim sistemlerini kullanan, bakımını yapan, bozulanları onaran ve çalışmalarını sağlayan kişidir. GÖREVLER - Robotik sistem öğelerini kurar ve çalıştırır, - Sinyal dönüşümlerini ve iletimlerini yapar, - İşlem hatalarını saptama ve giderme yöntemlerini uygular, - İşlem testlerini ve ayar uygulamalarını gerçekleştirir, - Bozulan aletleri söker, onarır ve yeniden ayarlarını yapar, - Aletlerin otomatik kontrolleri için lüzumlu hesapları yapar, Çeşitli denetim sistemlerini devreye koyar, çalıştırır ve işletir. KULLANILAN ALET VE MALZEMELER - Programlanabilir işlem denetim setleri, - Programlanabilir mantık denetleyicileri (PLC), - Bilgisayarlar, bilgisayar denetim sistemleri ve ilgili yazılım programları, - Endüstriyel elektronik sinyal işlem sistemleri, - Çeşitli elektroteknik aletler Kablolar, enteğre devreler, diot, transistör, felt, her türlü dijital ölçü aletleri, termokulp vb, - Mikro işlemciler. MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Kontrol ve Enstrümantasyon Teknolojisi Teknisyenleri olmak isteyenlerin; - Matematik ve fen bilimlerine ilgili ve bu alanlarda başarılı, - Sabırlı, dikkatli ve işitme keskinliğine sahip, - Mekanik ilişkileri ve şekiller arasındaki ve bir bütünün parçaları arasındaki ilişkileri görebilen, - Göz-el koordinasyonu yeteneğine sahip, - El ve parmaklarını ustalıkla kullanabilen, - İnce ayrıntıları algılayabilen, - Alet ve makinelerle çalışmaktan hoşlanan, - Yönergelere uyabilen kimseler olmaları gerekir. ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI Kontrol ve Enstrümantasyon Teknolojisi Teknisyenleri, halk ve özel sektöre ait fabrikalarda, atölye ve işletmelerde; kapalı ortamlarda çalışabilecekleri gibi, büro ortamında da çalışabilirler. Genellikle işini oturarak yapar. Çalışma ortamı sıcak, nemli, gürültülü, kirli, buharlı olabilir. Yapılan İşin, yakıcı maddeler, elektrik çarpması, makine kazası gibi tehlikeleri olabilir. Tam gün, hafta sonu, gece çalışması olabilir. Çalışırken meslektaşlarıyla, işçilerle, makine, elektrik, elektronik denetim mühendisleriyle iletişim halindedir. Mesleğin uğraş konusu birinci derecede elektronik ve mekanik denetim sistem araç ve gereçleridir. ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI Endüstriyel üretimdeki işlem denetim ihtiyacını karşılayacak olan sistemlerin kullanılması, elle kontrolden otomatik kontrole ve bilgisayarlı kontrole doğru hızlı bir gelişme göstermektedir. Dolayısıyla bilgisayarlı denetim sistemlerinin uygulandığı bütün sektörlerde bu mesleğe ihtiyaç vardır. Petrokimya ve otomotiv gibi sektörlerde iş bulma olanağına sahip olan iş elemanlarının gelecekteki çalışma imkanları daha iyi olacaktır. Denetim ve Enstrümantasyon Teknolojisi Teknisyenleri, fabrikaların ve büyük işletmelerin üretim akış ve kontrolü ile nitelik denetim ünitelerinde istihdam edilmektedirler. Meslek elemanları ayrıca, elektronik teknisyenliği müfredatının büyük bir bölümünün eğitimini gördüklerinden elektronik teknisyenliği ihtiyacının olduğu tüm alanlarda ve bilgisayar ile ilgili alanlarda da çalışabilirler. MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Meslek eğitimi Anadolu Teknik Lisesi “Kontrol ve Enstrümantasyon Teknolojisi” bölümünde verilmektedir. MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI Mesleğin eğitimine başlayabilmek için, ilköğretim okulu mezunu olmak ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından merkezi sistemle yapılan Orta Öğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı’nı kazanmak gerekmektedir. EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ Eğitim süresi 4 yıldır. Eğitim süresince öğrenciler okullarda teorik, işletmelerede pratik eğitim almaktadırlar. Eğitim süresince umumi külter ve iş dersleri beraber alınmaktadır. MESLEKTE İLERLEME Bölüm mezunları görev aldıkları işletmelerde formenliğe kadar yükselebilmektedirler. Meslek liselerinin Denetim ve Enstrümantasyon Teknolojisi bölümünden mezun olanlar istedikleri takdirde, Biyomedikal Cihaz Teknolojisi, Elektrik, Elektrik ve Elektronik Teknikerliği, Elektronik Haberleşme, Endüstriyel Elektronik, Endüstriyel Otomasyon, Ev Cihazları Teknolojisi, Hidroelektrik Santralları, Mekatronik, Otomotiv ile Radyo ve Televizyon Tekniği ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler. Ayrıca, iş liselerinin Denetim ve Enstrümantasyon Teknolojisi bölümünden mezun olanlar üniversitelerin, Elektronik Öğretmenliği, Elektronik ve Bilgisayar Öğretmenliği ile Elektronik ve Haberleşme Öğretmenliği, Lisans programlarını tercih etmeleri durumunda, ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir. BENZER MESLEKLER: Mikroteknoloji teknisyeni, Endüstriyel elektronik teknisyeni, Otomatik kumanda teknisyeni, Ölçü alet ve sistemleri teknikeri, Nitelik Denetim Teknisyeni. BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU 3308 sayılı Çıraklık ve Iş Eğitimi Kanunu gereğince, işletmelerde uygulamalı eğitim gören öğrencilere, işletmelerce asgari ücretin 0'undan az olmamak üzere bir ücret verilmektedir. Eğitim gören adayların iş kazası, iş riski ve iş hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanır.Kamu sektöründe göreve başlayanlar, teknik hizmet sınıfının aldığı ücreti alırlar ve bu sınıfın zam ve tazminatlarından yararlanırlar. Özel sektörde çalışanların aldıkları ücretler ise işyerinin çalışma koşullarına ve ücret politikalarına göre çok değişkendir. DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER - İlgili Eğitim Kurumları, - Türkiye İş Kurumu Umumi Müdürlüğü Iş Danışma Merkezi, - Bünyesinde Iş Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu Umumi Müdürlüğü İl ve Şube Müdürlükleri. Kaynak: İskur