Sivas Kongresi (4-11 Eylül 1919)Bütünlük ve bağımsızlığı korumak için nasıl bir siyaset izleneceğinin saptanması; saptanan politi­kanın bütünü kapsayacak şekilde tüm milletçe uy­gulanması amaçlanmıştır. Kongrenin Karşılaştığı Sorunlar:1.İstanbul hükümeti ve işgal güçlerinin engellemesi sonucunda kongreye beklenildiği kadar üye katıla­madı (38 kişi katıldı.)2.Elazığ valisi Ali Galip’in kongreyi basacağı şayi­ası yayıldı (Ali Galip Sivas’taki askeri birlikten çekindiği için kongreyi basamadı)3.Fransızların Sivas’ı işgal edeceği haberleri ya­yıldı. (Mustafa Kemal böyle bir şeyin mümkün olmayacağını belirtti)4.İlk anda Mustafa Kemal kongreye başkan seçil­mek istenmediyse de; uzun tartışmalar sonucunda Mustafa Kemal kongreye başkan seçildi.5. Delegelerin büyük bir çoğunluğu ABD manda­sını savundu. Fakat Mustafa Kemal, ABD mandası­nın Türk milleti için müsait olmadığını delegelere anlatıp kabul ettirince; ABD mandası da kati ola­rak reddedildi.( ABD Doğu Anadolu’da bir Ermeni devletinin kurulmasını istiyor; Osmanlı ülkesinin parçalanmasını öngörüyor; Türkiye’nin mandaterli­ğini ise istemiyordu)6.İstanbul Hükümeti, Mustafa Kemal ve kongreye katılanlar için tutuklama kararı çıkardı. Açıklama: Erzurum Kongresi’nin kararları Sivas Kongre­si’nin birinci maddesi olarak kabul edildiği için Sivas Kongresi Erzu­rum Kongresi’ne göre daha kısa sürmüştür. Alınan Kararlar:1.Osmanlı hükümeti bir dış baskı karşısında vatanın her hangi parçasını terk ve ihmal etmek zorunda kalırsa; halife ve saltanatın, yurt ve milletin ko­runmasını sağlayacak her türlü önlem alınmıştır.2.İtilaf devletlerinden haklarımıza saygı gösteren haklı ve adaletli bir karara varmalarını bekleriz3.Milli cemiyetler Anadolu ve Rumeli Müdafa-i Hukuk Cemiyeti altında toplanmıştır.Açıklama:1.Birlik sağlanmıştır.2.Cemiyetler bölgesel olmaktan çıkarak ulusallaş­mıştır.3.Kuva-yı Milliye için komuta birliği sağlanmıştır.4.Kurtuluş Savaşının tek elden yönetilmesi kolaylaşmıştır. 4.Mustafa Kemal başkanlığında tüm yurdu temsil edecek şekilde 15 kişiden oluşan temsil heyeti ku­ruldu.5.Ali Fuat Cebesoy batı cephesi Kuva-yı Milliye komutanlığına tayin edildi.Açıklama:1.Heyet-i Temsiliye ilk kere hükümet gibi yürütme yetkisi kullandı.2.Batı cephesinin oluşturulması için ilk adım atıldı 6.İrade-i Milliye Gazetesinin çıkarılmasına karar verildi.7.Damat Ferit Paşa hükümetinin iş başından uzak­laştırılmasına kadar İstanbul ile ilişkilerin kesildiği bildirildi. Açıklama: · Bu karardan yaklaşık yirmi gün sonra Damat Ferit Paşa hükü­meti istifa ederek yerine Ali Rıza Paşa hükümeti geldi. Bu vaziyet Sivas Kongresinin müspet bir sonucudur ve Ulusal Müca­delecilerin İstanbul karşısında güçlendiğini gösterir. Kongrenin Önemi:1.Kongreler dönemi kapandı2.Misak-ı Ulusal esasları belirlendi3.Heyet-i Temsiliye bütün vatanı temsil fiyat hale geldi4.Milli birlik ve beraberlik büyük oranda sağlandı5.Ulusal örgütlenme tüm vatanı kapsadı6.Gücünü halktan saha yeni bir otorite ortaya çıktı7.Mustafa Kemal şef olarak benimsendi8.Erzurum Kongresi kararları ulusallaştı9.Mondros Mütarekesi reddedildi10.Sivas Kongresi milleti temsil eden tek kurul oldu11.Tam bağımsızlık ve ulusal egemenlik ilkeleri esas prensip olarak kabul edildi12.Mandacılık kati olarak reddedildi13.Kuva-yı Milliye cepheleri arasında kumanda bir­liği sağlandı Açıklamalar:1.Erzurum Kongresi; Doğu Bölgesinin, Osmanlı tarafından terk edilmek istenen yerinde geçici bir yönetim kurulacağından bahsederken; Sivas Kong­resi bu kararı bütün yurdu kapsayacak şekilde aldı. 2.Mustafa Kemal ve arkadaşları 1 Mayıs 1919’da idama mahkûm edildi3.İzinsiz toplanmasından; hakkında tutuklama kararı olan Mustafa Kemal’i kendisine başkan seçti­ğinden ve aldığı karar­lardan dolayı Sivas Kongresi de ihtilalcidir.